Ronde 710
van de Onafhankelijke Radioamateurs Brabant “ORB” 04-09-2019
* Goedenavond zend, en luisteramateurs,
U
kijkt weer naar de woensdagavond ronde.
En
wij proberen u, zoals bij elke ronde weer wat nieuws te brengen.
Elke
éérste dinsdag van de maand is er een “besloten” bijeenkomst
van
de vriendenkring.
Deze
worden gehouden in het scoutinggebouw van Rey de Carle,
Bladelstraat
2 in de wijk Reeshof te Tilburg.
Op
deze avonden is onze QSL manager aanwezig.
De
bijeenkomsten hebben een vriendschappelijk karakter, waar we
Ervaringen
kunnen uitwisselen, gewoon gezellig bij elkaar kunnen zijn.
Wat
bijkletsen, met af toe een lezing.
En….
Dat
willen we graag zo houden
Onze
rondeleider is
Johan
PD2JCW.
*Icom
kondigt de IC-PW2 eindversterker aan
31/08/2019
door redactie
Icom
heeft dit weekend de IC-PW2 eindversterker aangekondigd.
Deze solid-state eindversterker is geschikt voor de 160 tot en met de 6-meter band
en
heeft een maximaal uitgangsvermogen van 1 Kilowatt.
Het ontwerp is gemaakt voor SO2R (Single Operator, 2 Radio’s)
en
beschikt over 6 antenne-uitgangen.
Daarnaast zijn er aparte ontvangst-uitgangen gemaakt
om
eventueel een SDR aan te sluiten.
Ook beschikt de PW2 over een Lan-aansluiting,
waardoor
(remote) bediening via een PC eenvoudig wordt.
De
prijs en levertijd zijn momenteel nog onbekend.
Een
brochure
met meer informatie is te downloaden op de website van Icom UK.
.hamnieuws.nl
PA3E
*Icom
kondigt de IC-705 QRP zender aan
31/08/2019
door redactie
Icom
heeft dit weekend de IC-705 zendontvanger aangekondigd op de Tokyo Hamfair.
Deze zendontvanger werkt op de HF banden
en
heeft ook de 6 en 2-meter en 70-centimeter band aan boord.
Of
de 4-meter band ondersteund wordt is op dit moment onduidelijk.
Het
uitgangsvermogen bedraagt 10 Watt op een externe 12 Volt aansluiting.
Op
de ingebouwde accu is het maximale uitgangsvermogen 5 Watt.
Daarmee
valt de nieuwe zendontvanger in de categorie QRP.
De opbouw is op basis van SDR techniek,
waarbij
tot 25 MHz gebruik gemaakt wordt van direct sampling.
Daarboven
vind down-conversie plaats.
De zendontvanger beschikt over een 4,3″ kleuren touchscreen en waterfall,
zoals
ook het geval is bij de IC-7300 en de IC-9700.
Daarnaast beschikt de PW2 over een Bluetooth en Wifi-aansluiting,
waardoor
bediening via een PC eenvoudig wordt.
Ook komt er een Android applicatie beschikbaar voor bediening vanaf de telefoon.
Naast
de gebruikelijke analoge modus is D-star support ingebouwd.
De
prijs en levertijd zijn momenteel nog onbekend.
Een brochure met meer informatie is te downloaden op de website van Icom UK.
Inmiddels is de zendontvanger ook vrijblijvend te reserveren bij Hamshop,
waar
klanten die een pre-order
kunnen plaatsen.
hamnieuws.nl
PA3E
*
IC-9700 Firmware v1.13 beschikbaar
31/08/2019
door redactie
Icom
heeft een firmware update uitgebracht voor de IC-9700 VHF/UHF zendontvanger.
Deze versie moet een aantal zaken oplossen
die
door sommige amateurs als problematisch ervaren werden.
Verbeteringen zijn onder andere een melding
om
settings op te slaan voor toekomstige firmware updates uitgevoerd worden.
Voor
wie v1.12 mist: deze versie is nooit publiekelijk uitgebracht.
Changes
from Version 1.11
Added
a function that prompts the user to save settings during the firmware update
dialog.
Refined
the tuning scale of the reference frequency adjustment.
Optimized
the squelch characteristics.
Fixed
an issue where a repeater may not be selectable from the TX History.
Fixed
an issue where the transmit signal in a particular band is shown shifted on the
spectrum scope.
Ook de bijbehorende programmeersoftware CS-9700,
die gratis te downloaden is,
is voorzien van een nieuwe versie om met het nieuwe file-format overweg te kunnen.
Beide
updates kunnen op de website van Icom
Japan gedownload worden.
hamnieuws.nl
PA3E
*DRM
OP 6M
Geschreven
door Administrator van PI4RAZ Aug 30, 2019
In Amerika zitten de meeste omroepstations óf op de AM middengolf van 540 tot 1700 kHz
(ze hebben daar een 10kHz raster, tegen 9kHz in Europa)
óf
in de FM band van 88 tot 108 MHz.
Eind september 2018 liet het Amerikaanse AT, de FCC,
weten
dat er 4.464 stations op AM en 10.867 stations op FM zaten.
Vanwege de drukte op de bestaande banden
is
het moeilijk om nieuwe digitale radio formats te introduceren.
DRM ofwel Digital Radio Mondiale is een digitale mode
die speciaal ontworpen is om de bestaande AM uitzendingen te vervangen
door veel helderder geluid met slechts 20% van het vermogen dat op AM nodig is.
DRM+
is de mode die op VHF gebruikt wordt.
Mede-eigenaar van WRNJ Radio, Larry Tighe, heeft nu een verzoek bij de FCC ingediend
waarin hij vraagt om de 45 MHz tot 50 MHz band in het VHF spectrum
beschikbaar
te maken voor DRM+ uitzendingen.
In
een verklaring zegt Tighe...
“De 45–50 MHz band was ooit toegewezen aan zakelijke
en overheids-tweeweg radio gebruikers die sindsdien massaal overgestapt zijn
naar
de hogere banden waar ze handsets met kleinere antennes kunnen gebruiken.
Als
gevolg daarvan is dit spectrum nu uitzonderlijk rustig geworden.
WRNJ heeft gedurende langere tijd deze band gemonitord
en
heeft maar een paar zwakke signalen van ver weg gehoord in die tijd.”
“Voor
de transitie van UHF naar DHTV waren er tussen Kanaal 2 en Kanaal 7 660 TV
stations.
Nu
zijn er naar schatting nog ongeveer 60 TV stations in Amerika op die oude VHF
kanalen.
Er is genoeg spectrum dat gedeeld kan worden met een nieuwe dienst zoals b.v. DRM+
of
een andere modulatie, als de FCC echt werk wil maken van het verhuizen van AM
stations.”
Hoewel de DRM standaard al een tiental jaren bestaat,
vindt het pas sinds kort zijn weg binnen de omroep scene waar vooral India,
China
en Rusland interesse tonen in deze mode.
Een van de grootste problemen is nu nog de hoge kosten van DRM ontvangers
wat
remmend werkt in landen met opkomende economieën.
Het moge duidelijk zijn dat als Amerika kiest voor een toewijzing voor nieuwe DRM+ toepassingen,
het
een enorme stimulans zou geven aan deze mode.
En als die toewijzing de 45 tot 50 MHz band wordt,
dan geeft dat mogelijkheden voor ontvangst op grote afstand
door middel van Sporadische-E tijdens de zomermaanden
of
via F2 propagatie gedurende zonnevlekken maxima.
Noot
van de redactie:
Het voordeel van AM zenders is juist de propagatie via de grondgolf
en 's-avonds via de E-laag; iets dat op VHF een stuk minder (grondgolf)
tot
helemaal niet (reflectie tegen de E-laag) werkt.
Het
zou het bereik van bestaande AM-zenders nogal beperken.
Wat een reden kan zijn waarom deze stations niet staan te springen
om naar DRM te verhuizen,
naast het verliezen van een groot deel van de luisteraars
omdat
die geen nieuwe ontvangers gaan kopen.
Links...
1)
FCC stats for
the number of AM and FM stations at the end of Sept 2018
2)
https://www.radioworld.com/tech-and-gear/u-s-based-shortwave-broadcasters-eye-digital
3)
Eerdere publicatie - Russia
proposes to use DRM on 65.9-74.0 MHz
(Met
dank aan PE9PE voor de linktip)
PI4RAZ
PA3E
*2M
GERED
Geschreven
door Administrator van PI$RAZ Aug
31, 2019
Afgelopen week, van 26-30 augustus, was de CEPT ECC CPG meeting in Ankara
om een definitief standpunt in te nemen
voor de ITU World Radiocommunication Conference 2019 (WRC-19)
die
van 28 oktober tot 22 november gehouden zal
worden
in Sharm el-Sheikh, Egypte.
Die
conferentie stelt dan weer de agendapunten vast voor de WRC-23.
Vrijwilliger van de Engelse vereniging RSGB hebben samen
met andere radio amateurs uit landen van de IARU Regio 1
heel
veel werk gestopt in het verdedigen van de amateur toewijzingen.
Hun harde werken heeft ervoor gezorgd dat een onderzoek
naar de haalbaarheid van het gebruik van 144-146 MHz
voor luchtvaarttoepassingen is teruggetrokken,
en dat er overeenstemming is bereikt
over
een gezamenlijk Europees voorstel voor 50-52 MHz.
IARU
Regio 1 heeft het volgende verslag van de meeting vrijgegeven:
De CEPT Conference Preparatory Group is deze week bijeen geweest in Ankara, Turkije.
Punten
die van belang zijn voor de radio amateurs waar overeenstemming over is bereikt,
zijn:
- Overeenstemming over een Europees gezamenlijk voorstel
betreffende de toewijzing van 50-52 MHz aan de radio amateurs in Regio 1
op secundaire basis met een addendum van een lijst met landen
waar
de radio amateurs een primaire status hebben in de band 50-50.5 MHz (WRC
Agendapunt 1.1)
- Overeenstemming over een Europees gezamenlijk voorstel betreffende spectrum
dat overwogen wordt voor Internationale Mobiele Telecommunicatie,
waarbij de primaire amateurband van 47-47.2 GHz
niet
meer in de overweging meegenomen wordt (WRC Agendapunt 1.13)
- Overeenstemming over een Europees gezamenlijk voorstel
waarbij geen wijzigingen aangebracht gaan worden aan de status van de 5725-5850 MHz band
waaronder de secundaire toewijzingen aan de amateurs
en
de amateur satellietdienst (WRC Agendapunt 1.16)
- Het verwijderen van 144-146 MHz uit een Frans voorstel
voor
een studie naar additioneel spectrum voor luchtvaarttoepassingen. (WRC
Agendapunt 10)
- Op aandringen van de Europese Commissie
is een WRC-23 agendapunt noodzakelijk geacht om aandacht te vragen
voor de wereldwijde bescherming van Regionale Navigatie Satelliet Systemen
tegen
amateur uitzendingen in de band 1240-1300 MHz.
Er is overeenstemming bereikt over een voorlopig WRC besluit
dat het belang van deze frequentieband voor de amateurdienst onderschrijft
en expliciet het verwijderen van bestaande toewijzingen uitsluit
binnen
dit agendapunt. (WRC Agendapunt 10)
- Er zijn geen wijzigingen aangebracht aan het CEPT standpunt
met
betrekking tot Wireless Power Transmission (WRC Agendapunt 9.1.6).
In dit punt staat dat er geen wijzigingen nodig zijn aan de regels
met betrekking tot de werkfrequentie van WPT-EV systemen,
maar laat het vraagstuk met betrekking tot spurious straling
van
WPT-EV systemen onbeantwoord.
In zijn commentaar op de resultaten van de CPG zei IARU Regio 1 voorzitter Don Beattie, G3BJ,
dat het IARU team in Ankara
(de enige vertegenwoordigers van de radio amateurs tijdens deze meeting)
duidelijke en overtuigende argumenten had gepresenteerd
met betrekking tot de positie van de radio amateurs en dat hij verheugd was
dat
de diverse AT's de kracht van de argumenten hadden erkend.
Hij
sprak zijn dank uit aan iedereen die bijgedragen had aan de resultaten van de
CPG.
De
agendapunten gaan nu naar de WRC in Egypte in november voor de definitieve
besluitvorming.
De
IARU zal daar ook aanwezig zijn.
IARU
Regio 1 https://iaru-r1.org/
Opmerking:
Hoewel het standpunt van de CEPT gaat over een Primaire toewijzing van 50.0 tot 50.5 MHz,
geldt
dit alleen voor de radio amateurs - de Amateur Satelliet dienst is daarvan
uitgesloten.
Ankara: CEPT ECC CPG19-9 notulen en bijgevoegde stukken zijn te downloaden
van
https://cept.org/ecc/groups/ecc/cpg/client/meeting-documents/?flid=10064
Archtergrond
van het 1240-1300 MHz vraagstuk
https://amsat-uk.org/2019/08/19/threat-to-amateur-radio-23cm-band/
Hiermee
lijkt onze 2m band dus gered van de onzinnige voorstellen van de Fransen.
PI4RAZ
PA3E
*
GSM VANUIT DE RUIMTE
Geschreven
door Administrator van PI4RAZ Sep
02, 2019
Voor iedereen die wel eens in de middle of nowhere gestrand is
en wanhopig op zoek was naar dekking voor de mobiele telefoon is het een schrale troost
om
te weten dat er een heel stelsel aan communicatiesatellieten over je heen
vliegt.
Om die te kunnen bereiken heb je speciale apparatuur nodig en er zijn maar weinig mensen
die er de kosten daarvan voor over hebben,
en
nog minder die met zo'n baksteen met flinke antenne rond willen lopen als
primaire telefoon.
Maar wat nou als je gewone telefoon op een of andere manier die satellieten zou kunnen bereiken
om
te bellen of een SMS te versturen?
Het ziet er naar uit dat dit inderdaad mogelijk is,
en een startup in Virginia met de naam UbiquitiLink is bezig om de gaten in de dekking
van telefoons in te vullen met een reeks satellieten die dienst gaan doen als GSM basisstation
in geval van nood.
En
het goede nieuws is dat het gaat werken met een gewone telefoon.
Geen
baksteen meer nodig.
Het idee achter UbiquitiLink’s plan om de witte plekken in te vullen is simpel,
en gebaseerd op het feit dat de ruimte helemaal niet zo ver weg is als het lijkt;
als je op een of andere manier recht omhoog zou kunnen rijden,
is
het maar een paar uur rijden.
De satellieten die de backbone van het UbiquitiLink netwerk gaan vormen
zitten
in een iets hogere baan — zo ongeveer 500 km.
Maar dat is nog steeds niet ver weg
(althans, in termen van radio propagatie)
via
een pad dat over het algemeen vrij is van aardse obstakels (zichtverbinding).
Denk
maar aan het ontvangen van het ISS op een portofoontje, wat ook prima lukt.
UbiquitiLink heeft wat rekenwerk gedaan
en daaruit blijkt dat standaard mobiele telefoons maar net genoeg vermogen hebben
om verbinding te maken met een satelliet via een zichtverbinding,
waarmee een netwerk van rondcirkelende basisstations
in
elk geval tot de mogelijkheden behoort.
Maar
om dat mogelijk te maken is niet alleen HF vermogen nodig.
Aan
de aardse kant moet ook wat aan de software gerommeld worden.
Mobiele telefoonnetwerken zijn allemaal gebaseerd op gedeelde toegangsmethoden,
waardoor
een enkel basisstation gebruikt kan worden door meerdere telefoons.
De methode die in de meeste 2G netwerken gebruikt werd was
Time-division multiple access (TDMA),
waarbij een datastroom toegewezen wordt aan een bepaald tijdslot
dat
uit onderhandeld wordt tussen het basisstation en de gebruiker.
TDMA
werd ook toegepast in samenwerking met code-division multiple access (CDMA) in
3G netwerken.
Hoewel deze netwerken ui gefaseerd worden en migreren naar 4G en spoedig 5G netwerken, +
startte
UbiquitiLink’s pogingen om het systeem voor de gek te houden met TDMA.
Het probleem met een time-division systeem is dat hoe verder een telefoon van een basisstation is,
hoe
langer het duurt voor de radiogolven om de afstand te overbruggen.
Zelfs met de snelheid van het licht kan de vertraging genoeg zijn
om
de tijdsloten in elkaar over te laten lopen.
Dat betekent dat er synchronisatie plaats moet vinden
dat bepaalt hoever de telefoon van het basisstation verwijderd is,
en als de telefoon ver genoeg weg is — ongeveer 35 km —
dan komt het signaal te laat om nog in het toegewezen tijdslot te passen.
Zelfs al heeft de zender in de telefoon vermogen genoeg om die 35km te overbruggen,
dan
worden signalen over die afstand keihard gedropt.
Dat zou het gebruik van rondvliegende basisstations onmogelijk maken,
omdat
die altijd een ordegrootte verder weg zijn dan de maximaal toegestane afstand.
Echter, UbiquitiLink heeft een techniek gepatenteerd
die
een valse timing adverteert aan de kant van de satellieten.
TDMA netwerken gebruiken een timing advance signaal
om telefoons binnen de cel te vertellen hoever ze van het basisstation verwijderd zijn,
en dat wordt door de telefoon gebruikt om zijn signaal een beetje te vertragen
zodat
dit nog binnen het tijdslot blijft.
Aangezien het aan het basisstation is om de timing advance te sturen,
sturen de rondvliegende basisstations van UbiquitiLink gewoon eenvoudigweg
een
constante waarde die overeenkomt met een basisstation op 20km afstand.
De telefoon denkt dan dat hij verbinding heeft met een zwak basisstation,
maar
dat is OK.
UbiquitiLink’s gemodifeerde basisstation software moet zich ook aanpassen
aan
de Doppler shift die door de omloopsnelheid van het platform veroorzaakt wordt.
Maar afgezien daarvan zijn de rondvliegende basisstations vrijwel gelijk aan de hardware
en
software die in een aards basisstation geïnstalleerd zouden worden.
De verbindingen tussen de verschillende satellieten en met de grondstations
moeten uiteraard ook draadloos zijn,
maar in vrijwel alle aspecten van de manier waarop het UbiquitiLink netwerk werkt,
lijkt het op een constellatie van minimaal aangepaste basisstations
die in een baan om de aarde gebracht zijn,
en
die gewone standaard telefoons op aarde ondersteunen.
De eerste testen van de TDMA versie van dit systeem vond plaats
nadat een testsysteem naar het ISS gestuurd was
met
een Commercial Resupply Service (CRS) missie in november 2018.
In februari daarna, voordat het Cygnus bevoorradingsvaartuig met afval geladen werd,
zetten
de ISS astronauten het platform in elkaar en testten het.
Het bevoorradingsvaartuig verliet zijn baan en verbrandde in de atmosfeer,
maar
niet voordat een volle twee weken van testen doorlopen was.
UbiquitiLink was in staat om met mobiele telefoons in Nieuw Zeeland
en op de Falkland eilanden verbinding te maken tijdens het testen van het platform,
waarmee
aangetoond was dat de software wijzigingen ook echt werken.
Verdere testen staan nog voor deze zomer op het programma,
met
een ander testplatform dat in juni met een CRS missie afgeleverd is bij het ISS.
Deze keer krijgt de Cygnus een verlengde missie,
waardoor
UbiquitiLink maximaal zes maanden krijgt om hun systeem te testen.
Gaat
alles goed, dan opent dat de deur voor het lanceren van echt operationele
satellieten.
Net als Starlink en andere microsatelliet organisaties
die volledige dekking willen leveren vanuit de ruimte,
is UbiquitiLink van plan om een constellatie van duizenden satellieten te lanceren
die
het grootste deel van de aarde van signaal kunnen voorzien.
Maar ze zijn ervan overtuigd dat zelfs een gering aantal satellieten zoals een half dozijn,
gebruikers al in staat zullen stellen om een paar uur binnen bereik te zijn.
Misschien niet genoeg voor een telefoongesprek,
maar wel om een paar SMS-jes overgestuurd te krijgen,
wat alles is wat je nodig kan hebben om hulp te vragen
in
een of ander verlaten gebied of midden op de oceaan.
En de mogelijkheden voor het ondersteunen van echt afgelegen IoT sensors
en
systemen zijn natuurlijk eindeloos.
Het valt te bezien hoe goed UbiquitLink’s systeem gaat werken,
en
of het zal overleven in een overvolle markt met ruimte-gebaseerde netwerk
providers.
Maar omdat je als gebruiker niet verplicht wordt om speciale hardware te kopen,
zou
het bedrijf wel eens een aanzienlijk voordeel kunnen hebben ten opzichte van de
concurrentie.
PI4RAZ
PA3E
*
EERSTE VERGUNNING VOOR 3.5GHZ 5G EXPERIMENTEN VERLEEND
Geschreven
door Administrator van PI4RAZ Sep
03, 2019
Het Agentschap Telecom heeft de eerste experimenteervergunning
voor
5G-tests op de 3.5GHz-frequentieband in Noord-Nederland afgegeven.
Het gebruik van die frequentie is in deze regio onmogelijk
vanwege
de afluister-satellietschotel-array van Defensie in het Friese Burum.
De vergunning die nu verleend is, geldt echter voor indoor-testdoeleinden
in
de opslaghal van Wildeman Storage & Logistics in Hoogezand.
Nieuwe
pilotprojecten en testmogelijkheden
Daar
kunnen 5G innovaties door het bedrijfsleven in Noord Nederland nu getest worden.
De 3.5GHz-frequentieband is nodig voor toepassingen
die
grote bandbreedtes (hoge snelheden) en grote hoeveelheden data nodig hebben.
Hiermee worden bijvoorbeeld realtime beeldverbinding tussen ambulance en ziekenhuisarts
en
de upload van data door drones sterk verbeterd.
“We zijn nu ruim 3 jaar onderweg en hebben al tientallen pilotprojecten gestart
met
ondernemers uit de regio.
Deze nieuwe testlocatie opent de deur voor een aantal innovaties die we maar beperkt konden testen,
vanwege het ontbreken van de hoge snelheden van 5G op de 3.5GHz band”,
aldus
programmamanager Peter Rake van 5Groningen.
PI4RAZ
PA3E
*
Special call PH100KLM
Op
7 oktober is het precies 100 jaar geleden dat de Koninklijke Luchtvaart
Maatschappij werd opgericht.
Hiermee
is de KLM de oudste onder haar oorspronkelijke naam opererende
luchtvaartmaatschappij
ter wereld.
Voor deze gelegenheid activeren de afdeling Kennemerland van de VERON
en
de Radio Club Kennemerland in IJmuiden tijdelijk een zend station met de
roepnaam PH100KLM.
Van 1 september tot en met 30 november is PH100KLM actief op de HF en VHF amateurbanden
in
CW, SSB en digitale modes. (VERON A20)
RTTY
bulletin PI4WNO. PA3E
*Special
call PA75ODS
Dit
jaar herdenken we dat het 75 jaar geleden is dat het zuiden van Nederland is
bevrijd.
Een uitgebreide, rommelige geallieerde actie
om de Schelde toegang naar Antwerpen vrij te maken
had
verre gaande consequenties voor Zeeuw Vlaanderen en de Zeeuwse eilanden.
Deze militaire operatie was onafhankelijk van Operation Market Garden,
maar
liep er wel gelijktijdig mee en diende om de bevoorrading veilig te stellen.
De actie, onder leiding van de Canadezen, werd 'Operation Cinderella' genoemd,
naar
de huishoudelijke taken die 'Assepoester' uit het sprookje moest vervullen.
De
'Ondergrondse' in die streken had een grote behoefte aan een netwerk van
ondergrondse zenders.
Hoewel Vlissingen pas op 1 november 1944 is bevrijd
willen de zendamateurs van PI4ZWN, die hun clubshack in Vlissingen hebben,
op 31 augustus ook meedoen met de start van de herdenking
door een radio-veldstation te activeren op Uncle Beach te Vlissingen
waar
o.a. de Schotten zijn geland.
RTTY
bulletin PI4WNO. PA3E
*Special
calls Operation Market Garden.
Rondom de geallieerde opmars om de Duitse lager de genade klap te geven,
Operation
Market Garden, 75 laar geleden, worden veel herdenkingen georganiseerd.
Daarbij
laten radioamateurs zich horen via Special Calls.
Hieronder
een niet volledige lijst
PA75OMG en PA75AIRBORNE, maand september,
herdenkt
Operation
PA75PARA,
17-26 september, slag om Arnhem.
PA7BTF,
maand september, 'Bridge To Far'.
PA75MG,
21-30 september, 'Market Garden'.
PA75LIMBURG,
vanaf 12 sept t/m 3 maart 2020, Bevrijding Limburg
RTTY
bulletin PI4WNO. PA3E
*Hoe
bliksem ontstaat
Een groep onderzoekers van het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI) in Amsterdam,
hebben in 2015 voor het eerst aangetoond hoe bliksem ontstaat,
door een samenspel van hagel en energierijke deeltjes uit de ruimte,
afkomstig
van exploderende sterren.
Een
bliksem kan ontstaan als:
- de elektrische veldsterkte ter plaatse tenminste 15 procent is
van de doorslag veldsterkte bij de daar heersend druk-
en
er ijspegels met een lengte van 6 cm aanwezig zijn
-
en de 100 vrije elektronen beschikbaar zijn per kubieke centimeter.
- Invallende hoog energetische deeltjes kunnen 'lawines van geïoniseerde lucht' opwekken,
waarin
meer dan voldoende vrije elektronen worden opgewekt.
(Uit
RTTY bulletin 20150705)
RTTY
bulletin PI4WNO. PA3E
*Overpeinzingen
over het effect van bliksem
Onlangs monteerde een kennis een uit 2 complete panelen
bestaande
DHZ, -doe het zelf-, zonnen energie pakket op het dak van zijn schuur.
Hoe
zat het met de beveiliging tegen bliksem ontladingen?
Met een paar reken voorbeelden laten we zien
wat
de invloed van bliksem op onze apparatuur kan zijn.
Er
waren geen aarding instructies meegeleverd.
'Alleen de randaarde stekker in het stopcontact in de schuur'
is
alles je doen moet' zei de leverancier.
Ik
fronste mijn wenkbrauwen.
Ziet u het voor u, de pv-cellen met metallisch onderstel, als antenne,
met
daaraan de bedrading, de uit de kluiten gewassen zelfinductie?
Een
grote trillingskring dus die behoorlijk wat elektromagnetisch veld kan opvangen?
Ik begon actie te ondernemen toen binnen een paar dagen
enkele
keren de aardlek schakelaar van de betreffende groep tripte.
De installateur verwijderde een andere belasting van de groep
en
het probleem lijkt opgelost te zijn.
NB, het wordt aangeraden om de aardlekschakelaar van de groep
die normaal tript bij 30 mA te vervangen
door
een maximaal toegestane unit van 300 mA.
Ogenschijnlijk geen effect van bliksem
– ook niets gehoord of te zien op de onweer registratie pagina van het KNMI
-
of niet toch?
Reden
dus om me eens in het bliksem probleem te verdiepen.
In het kort, bliksem is een elektrische ontlading in de atmosfeer
als gevolg van een groot potentiaalverschil
dat
is opgebouwd door ladingscheiding.
Deze ladingscheiding kan optreden in onweersbuien,
tussen
wolken onderling maar ook tussen een wolk en aarde.
Bliksem
ontladingen hoef je niet altijd te horen.
Zo'n ontlading gaat gepaard met een
of
meerdere impulsvormige hoge stromen.
De grillige natuur van dit ontladingsverschijnsel
laat
zich moeilijk in getallen vast leggen.
Maar om toch het effect van bliksem te kunnen inschatten
worden
wel de volgende
waarden
voor stroom en puls duur gehanteerd:
Gemiddeld, over alle waargenomen bliksems,
is de ontlaadstroom 30 duizend ampère,
die
wel een lengte van meer dan 5 km kan bereiken.
En
daarbij wordt dan 15 coulomb lading vereffend.
Daarbij wordt een energie van 500 megajoules,
in
een elektromagnetisch veld omgezet en dus uitgestraald.
Allemaal
gemiddelde waarden.
Maar
er zijn grote uitschieters zowel meer als minder waargenomen.
Voor onze DHZ installatie willen we eens pogen te berekenen
wat
de invloed van bliksem daarop zou kunnen zijn.
Dat
gaat als volgt.
De
bliksem stellen we voor als een lange stroomdraad.
Om
die stroom draad loopt een cirkelvormig magnetisch veld dat dus ook
puls
vormig is.
De intensiteit daarvan op afstand R, uitgedrukt in ampère per meter,
is
gelijk aan de stroom gedeeld door de omtrek van zo'n denkbeeldige cirkel.
Dat
veld neemt dus lineair af met de afstand tot de ontlading.
Op onze locatie zal die puls vormige stroom een puls vormig magneetveld maken.
De waarde daarvan is gelijk aan de magnetische constante,
4pi
x 10-7, maal de stroom en de waarde zal.
In een stroom lus zal dat impulsvormige magneetveld,
vergelijkbaar zijn met het aard magnetisch veld,
een spanning in een draad lus,
bijvoorbeeld
het aardleksysteem, opwekken.
Die lus heeft een impedantie, weerstand en zelfinductie,
waardoor die impulsvormige spanning
een
soortgelijke stroom in die aardlus produceert.
Die stroom kan samen met de toch al aanwezige aardstroom
de
aardlekschakelaar doen trippen.
In een vervolg artikel gaan we met wat getalletjes
het
een en ander toelichten. (Pieter PA0PHB)
RTTY
bulletin PI4WNO.PA3E
*Hallo
Luisteraars
Deze
kwam ik tegen
Imposante
ruimte kei 2000 QW7 vliegt ook dit keer zonder risico langs aarde
De imposante ruimte kei 467317 (2000 QW7)
komt
eens in de 19 jaar bij ons op bezoek.
De asteroïde, met een doorsnede van bijna 300 meter en een lengte van 650 meter,
scheert op 14 september aan de aarde voorbij,
meldt
Amerikaanse tv-zender The Weather Channel.
Kans op een hardhandige ontmoeting met de buitenaardse bezoeker
is
er gelukkig niet, verzekeren astronomen.
,,Niets
om je druk om te maken.’’
Een afstand van ruim 5,3 miljoen kilometer lijkt ver genoeg
om een aanvaring uit te kunnen sluiten,
maar toch houdt ruimtevaartorganisatie NASA
het
kosmische stuk puin scherp in de gaten.
Dat geldt overigens voor elke asteroïde groter dan 130 meter
die
dichterbij komt dan 7,48 miljoen kilometer.
Maar goed, ook van de passage op 1 september 2000
merkten
we hier op aarde niets.
Zien kunnen we de 467317 (2000 QW7),
die met een vaartje van 23.000 kilometer per uur door heelal kruist,
met
het blote oog sowieso niet.
https://www.ad.nl/
Frans PA3CAZ
*
Hallo Luisteraars
Deze kwam ik tegen ;KPN trekt stekker uit ISDN,
bedrijven
mogelijk onbereikbaar
ISDN, de techniek die het bijna dertig jaar geleden voor eerst mogelijk maakte
om
over één telefoonlijn zowel te bellen als te internetten, is bijna
geschiedenis.
KPN
begint vanaf vandaag met het afsluiten van de meeste ISDN-lijnen.
"Er
is veel betere technologie.
We willen klanten meenemen naar de nieuwe wereld van breedband",
zegt
Marieke Snoep, directeur zakelijke markt van KPN.
"We willen volop investeren in nieuwe technologie, zoals 5G,
en
we houden op met het investeren in oude technologie."
Het telecombedrijf kondigde in 2017 aan
met
deze vroege vorm van digitale telefonie te stoppen.
Toch
gebruiken nog altijd enkele tienduizenden bedrijven de techniek.
Niet alleen voor bellen en internet,
ook
veel alarmsystemen zijn op ISDN aangesloten.
Onbereikbaar
Bedrijven die nog op ISDN zitten kunnen vanaf vandaag worden afgesloten.
Consumenten
zijn vrijwel allemaal al overgestapt.
"Als een bedrijf merkt dat ze onbereikbaar zijn,
dan
kunnen ze contact opnemen met KPN", zegt Marieke Snoep.
"Dan zorgen we dat ze diezelfde dag nog bereikbaar worden,
maar
ook dat men definitief naar een andere oplossing gaat."
Dat KPN ermee stopt, betekent ook dat ISDN-klanten van bijvoorbeeld Tele2
en
Telfort op zoek moeten naar een andere manier om bereikbaar te zijn.
Is
Dat Nodig
ISDN
werd midden jaren '90 snel populair.
Voor
die tijd kon er bij veel gezinnen niet tegelijk gebeld en geïnternet worden.
In sommige huizen werd de internetverbinding abrupt verbroken
als
er iemand in huis besloot te gaan bellen.
De introductie van ISDN (Integrated Services Digital Network)
maakte
daar een eind aan.
Op
het hoogtepunt hadden meer dan 1,5 miljoen consumenten een aansluiting.
Hans Noordhoek, oud-KPN-medewerker
en werkzaam in het Houweling Telecommuseum in Rotterdam,
herinnert
zich de komst van ISDN nog goed.
"Ik
had twee dochters, als ik aan het internetten was konden zij niet bellen.
ISDN had het voordeel dat er twee kanalen waren:
een
voor het internetten, een voor het bellen."
"In
eerste instantie ging de grap rond: ISDN,
Is
Dat Nodig.
Later
kreeg de abonnee in de gaten dat je er twee lijnen voor kreeg.
Toen
nam dat een behoorlijke vlucht.
Je kreeg toen ook voor het eerst toestellen waarop je kon zien
wie
er gebeld had en er kwamen allerlei nieuwe diensten zoals voicemail."
ISDN
krijgt straks een plek in het museum.
KPN verwacht uiterlijk 1 april 2020 definitief
de
stekker uit veelgebruikte varianten van ISDN te trekken.
Er
zijn ook varianten met meer kanalen, ISDN15/20/30.
Daar
wordt 1 oktober 2021 afscheid van genomen.
https://nos.nl/
Frans PA3CAZ
*Onze
moppen van de week:
Hij
krijgt een mail van zijn 15 jarige kleinzoon :
Dag
opa , alles goed ?
Het
is super wat we nu allemaal kunnen !
Het
is nu niet meer vandoen dat ik bij jou kom om wat van je horen !
Voor
mijn zakgeld , weet je , je mag dit op mijn rekening overschrijven op
nummer
BE 77 ........ .
Gemakkelijk
toch , of niet ?
Uw
liefhebbende kleinzoon .
En
grootvader antwoordt:
Lieve
kleinzoon , alles gaat goed.
Ik
heb een scanner gekocht van een vriend .
Dus
zal ik een briefje van 20 _ door sturen met de scanner en
als
je even tijd hebt kun je het origineel komen halen bij mij thuis .
Getekend
: Uw virtuele grootvader .
Het
moraal :
Neem
de ouderen niet voor dwazen !!
Jantje
zit bij opa op schoot in de kantine van het bejaardentehuis.
En
opeens roept er een bejaarde in de zaal: "12!"
De
hele zaal lacht zich kapot.
Roept
er een andere bejaarde: "34!"
En
weer ligt de zaal in een deuk.
"Waarom
lachen jullie?" vraagt Jantje aan opa.
"Nou,"
zegt opa, "We hebben alle moppen genummerd."
"O,"
zegt Jantje tegen opa,
"Dat
kan ik ook" en roept: "86!"
De
hele zaal blijft doodstil.
"Waarom
lachen jullie niet?" vraagt Jantje verbijsterd aan opa.
Zegt
opa: "Die kenden we nog niet".
Kleine
Mieke wou een brief aan oma schrijven.
Ze
schreef: "lieve oma, ik schrijf heel langzaam omdat ik weet dat u niet snel
kan lezen."
Iedere zondagmorgen nam opa zijn 7 jarige kleindochter mee uit
in de auto om de band tussen opa en kleinkind levendig te houden,
dus
toog hij samen met zijn kleindochter in de auto op pad.
Tot op een zondag opa zich vreselijk voelde van een verkoudheid
en
liever in bed bleef liggen.
Gelukkig kwam oma met het idee om daarvoor de plaats
van
opa in te nemen die dag en zei:
''Ik neem onze kleindochter vandaag wel mee uit met de auto,
blijf
jij maar liggen en ziek jij maar even uit in je bed!''
Toen ze weer terug waren van de autorit,
rende
het meisje opgewonden de trap op om te kijken hoe het met opa ging.
"
En, was het leuk in de auto met oma vandaag?" vroeg opa.
"
Ja, geweldig leuk!" antwoordde het meisje "en weet je wat opa ?
We zijn vandaag niet een klootzak, blinde oen, zondagrijder,
amateur,
kuttekop, droplul, ouwe zak, mietje, sukkel,
stomme
huppeltrut of wegpiraat op de weg tegengekomen...
Fijn
he Opa ???"
Lachjekrom
PA3E
*Heeft
ook u iets te koop.
Of
weg te geven of u zoekt iets.
Misschien
hebt u informatie nodig?
Laat
het weten via het ORB e-mailadres wij nemen het dan op in de ronde.
Misschien
kan een medeamateur u helpen*
Zo
nu zijn we weer aan het einde gekomen van deze 710e
ronde.
Johan
PD2JCW,
en
onze vast copy leveranciers
wensen
u nog een prettige avond verder.
Tot
de volgende ronde maar weer.
Het
ORB TEAM
Terug
naar de Ronde