Ronde 501
van de Onafhankelijke Radioamateurs Brabant “ORB” 01-10-2014
* Goedenavond zend, en luisteramateurs,
U kijkt weer naar de woensdagavond ronde.
En wij proberen u, zoals bij elke ronde weer wat nieuws te brengen.
Elke éérste dinsdag van de maand is er een “besloten” bijeenkomst van de vriendenkring.
Deze worden gehouden in het scoutinggebouw van Rey de Carle,
Bladelstraat
Op deze avonden is onze QSL manager aanwezig.
De bijeenkomsten hebben een vriendschappelijk karakter, waar we
Ervaringen kunnen uitwisselen, gewoon gezellig bij elkaar kunnen zijn.
Wat bijkletsen, met af toe een lezing.
En….Dat willen we graag zo houden
Onze ronde leider. is vanavond weer Johan PD2JCW.
*NIEUWS* Frequenties Es’HailSat-2 Transponders 23 SEP 2014 Bij PH4X
Een half jaar geleden schreven we over de komst van een geostationaire satelliet voor zendamateurs
die medio 2016 beschikbaar moet komen.
Tijdens de IARU Regio 1 conferentie die momenteel plaatsvindt
zijn de frequenties voor de transponders bekend gemaakt.
Een geostationaire satelliet heeft de eigenschap dat deze zich net zo snel als de aarde beweegt,
waardoor er geen draaibare antenne noodzakelijk is.
Zulke satellieten kennen we al als bijvoorbeeld de Astra satelliet
zoals die voor diverse Tv-uitzendingen gebruikt wordt.
De satelliet krijgt twee transponders.
Een van 250 kHz breed voor CW en SSB verbindingen
en een transponder met een bandbreedte van 8 MHz voor ATV-doeleinden.
Omdat de footprint van de satelliet groot zal zijn – globaal van Brazilië tot India –
is een goede antenne wel nodig om de satelliet te ontvangen of om er verbindingen overheen te maken.
Te denken valt aan schotels met een doorsnee van tenminste een meter
om voldoende marge in het linkbudget te hebben.
De frequenties voor CW/SSB zijn: 2400.050-2400.300 MHz (Uplink)
en 10489.550-10489.800 MHz (Downlink)
De frequenties voor (D)ATV zijn: 2401.5-2409.5 MHz (Uplink)
en 10491.0-10499.0 MHz (Downlink)
Southgate ARC meldt op haar website dat Engelse zendamateurs mogelijk interferentie kunnen ervaren
omdat toezichthouder OFCOM het bovenste deel van de 10 GHz band heeft geveild
voor link-verbindingen ten behoeve van telecommunicatie netwerken.
Aangezien deze links een vrij smalle openingshoek hebben –
evenzo geldt voor de schotel die (schuin) omhoog kijkt –
zijn er echter geen grote problemen te verwachten.
Ook in Nederland kun je problemen met de ontvangst verwachten wanneer je path over een ATV-relais loopt.
Een passieve reflector zal echter voor voldoende demping zorgen.
Hamnieuws PA3E
* Hallo O.R.B. Ronde. Edmond / Johan
Zondag 5 oktober 2014 organiseert de Repeater Stichting Bergen Op Zoom
Een Radio en Elektronica Beurs, De beurs zal worden gehouden in
"zalen centrum 'T SANDT" Timberwolfstraat 5a te Standdaarbuiten
De Beurs is geopend van 10:00 uur tot 15:00 uur.
Beurs en gezellig treffen voor radio zend en luister amateurs.
-Er is voldoende parkeerplaats GRATIS beschikbaar.
-Ook is de locatie goed bereikbaar voor mindervalide.
-Gezellige Bar met betaalbare hapjes en drankjes.
De entree gaat voor 100% naar de Repeater Stichting Bergen op Zoom.
PI1BOZ=APRS & D-Star
PI3BOZ
=
PI2BOZ = 70cm
PI6BOZ = ATV
Contact via : Gerben PD1GWF pd1gwf@veron.nl / pd1gwf@vrza.nl
GSM: 06-53716014
Groetjes Arie PA9109 uit Drimmelen.
* Inhoudsopgave Electron oktober 2014 23 SEP 2014 bij PH4X
Rond de 28e van de maand verschijnt de Electron weer op de deurmat van de Veron leden.
Deze maand heeft de redactie weer diverse onderwerpen samengesteld.
Op de voorpagina
Van 15 t/m 22 juli vond de vierde editie van Youngsters On The Air plaats.
Deze keer georganiseerd door SRAL (Finse Amateur Radio Vereniging).
Software Defined Radio: de andere kant van de interface
In dit derde en laatste deel beschrijft Jan van Katwijk een aantal decoders voor analoge en digitale modes.
Struikelblokken bij de zendexamens (3)
Hoe ‘breed’ is een RTTY-signaal op de band?
Iets breder dan de shift, blijkt het.
Maar hoe komt dat eigenlijk?
Dit is de derde aflevering van een serie waarin Henk Vrolijk PA0HPV
opgaven van het F-examen uitwerkt die in het algemeen vrij lastig worden gevonden.
‘Fietspomp’-antennes voor de 2m en 4m-banden
Aangezien Eddy Cretier PA0EHC al een aantal jaren een ‘spertop’ of ‘fietspomp’-antenne op 70cm in gebruik had,
en deze goed beviel, was de keuze voor de nieuwe 4m-antenne niet zo moeilijk.
Het werd een fietspomp, en hij maakte er ook een voor 2m.
Automatische tuner voor magnetische raamantenne
Bij het gebruik van een raamantenne moet je bij elke frequentieverandering de afstemming van het raam weer bijdraaien.
Maar het kan ook met een eenvoudige automatische tuner die dat voor je doet.
Een artikel van Richard Oostmeijer PE0RIG.
En verder…
– December YOTA month!
– West-Brabantse radio- en elektronicabeurs
– PI4AA is terug!
– Mededeling Servicebureau VERON
– PA0WCD draait 1000ste PI4VNW-ronde
– 31ste Radio-OnderdelenMarkt Assen
– Youngsters On The Air 2014 Finland
– Gouden Speld voor Hans Jansen PA7HPH
– VHF-expeditie naar Macedonië̈
Hamnieuws PA3E
*Aflevering 5 van The TXfactor 25 SEP 2014 bij PH4X
De vierde uitzending van de nieuwe serie: The TX factor, is gisteren online gezet door de makers.
Deze uitzending staat in het teken van een bijeenkomst van AMSAT-UK.
Daarnaast wordt de SuperAntenna Superstick antenne aan de tand gevoeld.
Ook wordt er een bezoek gebracht aan een radio-club.
Meer informatie is te vinden op de website txfilms.co.uk waar de uitzending te bekijken is.
Hamnieuws PA3E
* 3 oktober een nieuwe uitzending van PI4AA 26 SEP 2014 bij PE1PIP
Zoals iedere eerst vrijdag van de maand zal ook op vrijdag 3 oktober om 21:00 (19:00 UTC)
een nieuwe uitzending van PI4AA te horen zijn.
Net
als altijd zal worden uitgezonden in de
en
in de
Daarnaast zal dit keer voor het eerst ook via PI2NOS worden uitgezonden.
PI2NOS is in een groot deel van het land te ontvangen op 430.125 MHz.
Naast de gebruikelijke onderwerpen zoals het DX-Nieuws van PA3FYM
en een bijdrage van PA0ETE zullen er dit keer een aantal spannende nieuwe dingen gaan gebeuren.
Op welke banden de rondes gedaan zal worden is in de uitzending te horen.
Achteraf is de uitzending ook terug te vinden op de website van PI4AA en op Youtube.
Stem dus vrijdag 3 oktober om 21:00 af op PI4AA.
Hamnieuws PA3E
* Zendamateurs helpen KNRM 28 SEP 2014 bij PH4X
Op de website van het KNRM is een leuk artikel te lezen over zendamateurs
die de reddingsmaatschappij helpen bij het oplossen van een storing op marifoonkanaal 14,
dat in gebruik is als verkeerskanaal.
Hoewel de reddingsmaatschappij door een kruispeiling globaal de locatie van de verstoring weet te vinden,
blijkt het daarna zoeken naar een speld in een hooiberg wanneer het een jachthaven betreft.
Vrijwilligers van de DRCO, de Delta Radio Communicatie Ondersteuning,
worden opgeroepen om de stoorbron te vinden.
Uiteindelijk wordt deze gevonden in een zeilboot.
Het hele verhaal is te lezen op de website van het KNRM, waar ook enkele foto’s te zien zijn.
Hamnieuws PA3E
* D-Star Vlaanderen stopt 28 SEP 2014 bij PH4X
De website D-Star Vlaanderen houdt na 6 jaar op te bestaan in zijn huidige vorm.
Dat schrijft beheerder Patrick (ON4PN) als laatste blog op zijn website.
Meer dan 6 jaar was dit een van de meest actuele sites als het om ontwikkelingen ging op D-Star gebied.
De beheerder geeft een uitgebreide opsomming aan de zaken
die hij de afgelopen 6 jaar meegemaakt heeft.
Het was in het najaar 2008 dat we dstarvlaanderen on line plaatsten.
Een website voor Oost- en West-Vlaanderen
want groter was digital voice toen nog niet in het land.
Veel opgestoken in die 6 jaar en hopelijk hebben jullie er ook veel aan gehad.
En ook mensen ontmoet die minder digitaal ingesteld waren:
schrik voor de nieuwe dingen (of om hun onkunde te verbergen).
Sommigen zagen het allemaal helemaal anders….
Maar op die 6 jaar vooral veel nieuwsgierige amateurs ontmoet op zoek naar kennis.
En amateurs die voor nieuwe inzichten zorgden, graag een handje hielpen in de mast of met Linux.
Vrienden gemaakt…
Bedankt.
Helemaal stoppen doet Patrick niet.
Hij geeft aan dat D-Star een belangrijk protocol was voor zendamateurs om te pionieren met digitale spraak.
Zaken als DMR – inmiddels vele malen groter dan D-Star kijkend naar aantal repeaters
en de dekking ervan –
maar ook nieuwe ontwikkelingen met FreeDV op HF
of het open source Codec2 hebben de webmaster bewogen
om met een nieuwe website te komen met een veel bredere horizon.
Afwachten dus…
Het hele verhaal van Patrick is te lezen op de website dstarvlaanderen.be.
Hamnieuws PA3E
*FCC WIJST AANVRAAG 4M BAND AF Sep 24, 2014
Het hoofd van het FCC's Office of Engineering and Technology heeft een verzoek van Glen E. Zook
voor de toevoeging van een “4-meter” radio band (70.0-70.5 MHz)
aan de lijst van beschikbare banden voor radio amateurs afgewezen.
De afwijzing verwijst naar een aantal tekortkomingen in Zook's verzoek,
waaronder het gebrek aan technische onderbouwing van allerlei beweringen,
zoals dat er geen storing zal ontstaan in naastgelegen kanalen.
Interessant in de afwijzing zijn de opvattingen van het FCC met betrekking
tot het gebruik van lage VHF kanalen, inclusief kanaal 4, voor DTV uitzendingen.
In de afwijzing staat: “Gebaseerd op gegevens van het Commission’s Media Bureau
wordt kanaal 4 momenteel gebruikt door drie TV stations met maximaal toegestaan vermogen,
110 low-power televisie (LPTV) en TV vertaalstations, en zes klasse A TV stations.”
Verder staat er in: “De Commissie heeft daarnaast een veiling lopen met o.a.
als doel het toewijzen van de band aan breedband toepassingen
alsmede het herschikken van de bestaande TV uitzendingen in een kleiner frequentiegebied.
De veiling voorziet niet in het uitfaseren van TV kanaal 4,
maar stimuleert het gebruik door een aantal full power en klasse A TV stations –
inclusief het verhuizen van UHF kanalen naar VHF kanalen
en van hogere VHF kanalen (kanalen 7-13) naar lagere VHF kanalen (kanalen 2-6).
Dat in aanmerking nemende zal kanaal 4 alleen
maar meer gebruikt gaan worden voor omroep uitzendingen dan nu al het geval is.
En al was dat niet het geval,
dan is er geen aanleiding om aan te nemen dat de bestaande TV stations
de frequentie zouden willen verlaten.
Het verzoek van Zook beschrijft niet hoe storingen aan de omroep
door amateur-gebruik zou moeten worden voorkomen.”
Met betrekking tot de lopende veiling zegt de afwijzing:
“Gezien de complexiteit van de veiling concluderen we dat het niet in het publieke belang is
om de zaken nog complexer te maken door een nieuwe dienst
binnen de omroepfrequenties te introduceren op dit moment.
Daarbij merken we op dat Zook's verzoek niet beschrijft
of amateur-gebruik van de 70.0-70.5 MHz band voor LPTV
en TV vertaalstations betekent dat zij de band niet meer kunnen gebruiken.
Wij zien geen reden om die onzekerheid in die band te introduceren.”
Het lijkt erop dat de slechte onderbouwing van meneer Zook
nogal afbreuk aan de zaak gedaan heeft, en dat is jammer.
Het volledige verhaal is HIER te lezen.
pi4raz PA3E
*RADIO AMATEUR ONTVANGT MARS SONDE Sep 26, 2014
Op woensdag 24 september heeft het Indiase ruimtebureau ISRO
met succes haar MOM sonde in een baan om Mars gebracht.
Daarmee is India het eerste land dat daarin bij de eerste poging slaagt.
Radio amateur Paul Marsh G7EYT/M0EYT ontving het signaal van de Mars Orbiter Mission sonde en tweette:
"S-Band downlink from MOM spacecraft now on orbit @ Mars! Great signal with Doppler; congrats to ISRO - good job".
Een schermafdruk van het MOM signaal is te zien op
http://pjm.uhf-satcom.com/twtr/mom_240914.jpg
Meer informatie:
UHF-Satcom
Web http://www.uhf-satcom.com/
Twitter https://twitter.com/uhf_satcom
Yahoo https://groups.yahoo.com/group/amateur-DSN
BBC News report
http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-28268186
pi4raz PA3E
* HAM-RADIO.NL VERNIEUWD Sep 27, 2014
De website www.ham-radio.nl heeft een facelift gehad.
De site ziet er fraaier uit en gebruik op tablet of smartphone is eenvoudiger geworden.
De opzet van de site is hetzelfde gebleven en in het menu kun je nog steeds uit de volgende onderwerpen kiezen:
Nieuws - Examens - Techniek - Lijsten - Informatie
Ook het oefenen voor het F- en N-examen kan nog steeds op deze site.
pi4raz PA3E
* VERSLAG BEZOEK DE LICHTMIS Sep 28, 2014
Zaterdag 27 september zijn we weer met een aantal leden van de RAZ naar radiomarkt de Lichtmis geweest.
Een van de betere radiomarkten voor de knutselende amateur.
Om een of andere reden is het vrijwel altijd mooi weer als wij deze markt bezoeken.
Zo ook dit jaar, zei het dat de dag mistig begon en we daardoor de afslag voorbij schoten...
Desondanks kwamen we om even over half negen aan,
en toen was het al dringen voor een parkeerplaatsje op het weiland!
Aanbod
De verscheidenheid aan onderdelen is altijd groot.
Vooral historische componenten zijn nog volop te vinden: bakelieten schakelaars,
buizen in alle soorten en maten, buisvoeten, keramische spoelvormen etc.
De afgelopen jaren liep het aanbod voor wat betreft afstemcondensatoren merkbaar terug.
Die worden niet meer gemaakt en werden dientengevolge zeldzaam.
Maar dit jaar zagen we door een toename van stands van oost blokkers
een vergroot aanbod van vooral Russische en Poolse apparatuur en componenten.
Er is dus weer een hoop te koop op gebied van eiersnijders en rolspoelen.
Een minpuntje is dat deze nieuwe Europeanen snel geïntegreerd zijn
voor wat betreft de prijsstelling. €60 of meer voor een eiersnijder was geen uitzondering.
Verbaasd ben ik altijd over de stands met singeltjes met de meest woeste smartlappen erop.
Het hoort een beetje bij de regio denk ik, want op andere beurzen zie je dat niet zo.
Het geeft deze beurs wel een speciaal tintje,
zeker als de standhouder in kwestie zijn waren aanprijst door deze op de draaitafel te leggen.
Apparatuur
Er was een divers aanbod aan apparatuur; van antieke radio's tot de nieuwste bami-sets.
Opvallend was de hoeveelheid 27MHz apparatuur die nog over de toonbank gaat:
ik heb menig Wilson 1000 27MHz kleefvoet van eigenaar zien wisselen.
Mijn beeld was dat 27MHz al lang achterhaald was.
Blijkbaar niet.
Nog opvallender: de hoeveelheid piratenapparatuur die open en bloot te koop werd aangeboden.
En dan hebben we het niet over de lulligste zendertjes:
vanaf een paar honderd Watt tot watergekoeld 7kW (!) waren allerlei FM-zenders te koop.
Meerdere.
Dat zou je een aantal jaren geleden toch niet in je hoofd halen.
Dan stond meteen de RCD (Radio Controle Dienst, voor degenen die wat jonger zijn.
Tegenwoordig vervangen door OCZ, Opsporing Clandestiene Zenders) aan je stand.
Prijzen
Onze indruk was dat over de hele linie de prijzen aan de hoge kant waren.
Koopjes waren nog wel te vinden, maar je doet er dan goed aan door eerst
een rondje te maken met een notitieboekje en op te schrijven
wat je waar tegen welke prijs gezien hebt.
De ene stand verkocht afgepast 13m lint lijn voor €19,
terwijl verderop diezelfde lint lijn voor €1 de meter aan de rol verkocht werd (sri Henny).
Of 1kg soldeer voor ca. €55 (Bakelaar)
terwijl een Hongaarse standhouder 1kg 60/40 voor €10 stond te verkopen.
Alleen kon hij ons niet uitleggen wat voor hars er in zat, alleen dát het er in zat.
En het etiket van het uit China afkomstige soldeer gaf ook niet echt uitsluitsel.
Dan toch maar niet...
Zelf scoorde ik een paar meter 100n condensatoren op rol voor €2.
Altijd bruikbaar als (ont)koppelcondensator.
En een heel pakket dubbelzijdig printplaat voor €5 komt ook altijd van pas.
De €1,75 voor het slootwater wat men voor koffie door liet gaan was dan weer idioot veel.
Algemeen
Dit jaar optredens van Jan de Orgelman en een country dansgroep.
Het is aan mij niet besteed.
Ik weet niet of het de bedoeling is om er een soort evenement
of familie-uitje van te maken, maar dan schiet het in mijn optiek zijn doel voorbij.
Het is een radiomarkt, geen kermis.
Dus stichting ROM: Niet doen.
Gebruik die ruimte voor meer stands.
Er zijn belangstellenden genoeg.
De oost blokkers waren niet alleen met stands goed vertegenwoordigd.
Er werd regelmatig omgeroepen dat je op je spullen moest passen vanwege zakkenrollers.
Doordat er over het algemeen geen PIN mogelijkheden aan de stands zijn
(en ook geen PIN automaten in de buurt) loopt iedereen met redelijk wat cash op zak,
en dat is kennelijk ook bekend bij het dievengilde.
Maar dat zal op elke markt wel het geval zijn denk ik.
Verder is dit natuurlijk DE markt voor bijna alle amateurs: of je nou een (kleef)antennetje zoekt,
of net die bijzondere onderdelen voor een restauratie, informatie over historische apparatuur: er is van alles wat.
Dat maakt deze markt - naast Rosmalen - een van de beste markten om te bezoeken.
pi4raz PA3E
* Moderne techniek vermomd als ouderwetse cassetterecorder
Geplaatst 29 sep. 2014 09:13:
Panasonic heeft in Japan een MP3-memorecorder voorgesteld die qua uiterlijk lijkt
op een portable cassetterecorder van enkele decennia geleden.
Het apparaatje met de typeaanduiding RR-SR30 heeft ongeveer de grootte
van een originele compact-cassette en een LCD aan de voorzijde
wekt de indruk dat er een bandje in de cassette "loopt" tijdens opname en weergave.
Ook de bedieningstoetsen zijn op dezelfde plaats als bij een cassetterecorder geplaatst.
Ondanks de uiterlijke kenmerken van een cassetterecorder heeft de memorecorder
heel moderne techniek in zijn binnenste zitten.
Het apparaatje heeft 8 GB ingebouwd flash-geheugen en opnames kunnen
naar keuze worden gemaakt met 96 kB/s mono of 192 kB/s stereo.
De recorder is voorzien van een interne stereomicrofoon,
terwijl er ook een aansluiting is voor een externe microfoon.
Voor weergave is er een 28-mm-luidspreker ingebouwd.
Het is nog niet bekend of de memorecorder ook in Europa leverbaar zal zijn.
Elektor PA3E
*TNO-studie: gevolgen 3D printen voor logistieke processen
29 september 2014 om 12:53 uur - Delft
Additive manufacturing, beter bekend als 3D printen,
wordt wel gezien als de derde industriële revolutie.
Deze technologie maakt het mogelijk producten die uit verschillende materialen
en componenten bestaan laag voor laag uit één stuk te fabriceren.
De ontwikkelingen gaan razendsnel en zullen de maakindustrie ingrijpend veranderen.
Maar ook transport en logistiek zullen hier de gevolgen van ondervinden.
TNO deed onderzoek.
3D printen is aan een gestage opmars bezig.
In een paar jaar tijd is er een miljardenmarkt ontstaan die exponentieel groeit.
Naar verwachting gaat er over goed vijf jaar tussen de vijf en de tien miljard euro in om.
Verschillende industriële concerns zijn begonnen zelf onderdelen met 3D printers te maken.
Er komen steeds meer startups op de markt die printers maken of als dienstverlener optreden.
En er zijn al duizenden consumenten die thuis een, zij het nog relatief simpele,
3D printer hebben staan waarmee ze juwelen, kleding of servies kunnen maken.
"TNO is al heel vroeg in deze ontwikkeling gestapt",
vertelt Maarten Oonk, marktmanager Logistiek.
"Begin jaren negentig waren we de eerste in Nederland met een 3D printer
waarmee we zijn gaan experimenteren.
Veel door ons ontwikkelde techniek is nog steeds in tal van 3D printers te vinden.
Samen met innovatieve mkb-bedrijven hebben we de technologie steeds verder ontwikkeld.
Met de industrie werken we nu onder meer aan voedsel printen."
Gepersonaliseerde producten
Veel producten die mensen dagelijks gebruiken komen uit 3D printers,
ook al heeft de consument daar vaak geen weet van.
Tandheelkundige elementen zoals bruggen en kronen, gehoorapparaten, kunstheupen.
En het aantal toepassingen is oneindig.
We gaan toe naar een situatie waarin op tal van plekken 3D printers staan
die op verzoek in hoog tempo grote aantallen ge personaliseerde producten maken.
"Dat gaat grote consequenties hebben voor de manier
waarop goederen in de toekomst worden gedistribueerd.
We zijn gewend dat grondstoffen naar een fabriek worden getransporteerd,
die er halffabrikaten of eindproducten van maakt.
Die gaan in containers over zee, spoor, weg of binnenvaart naar distributiecentra,
van waaruit de winkels worden bediend.
Maar als veel producten bij jou in de buurt zijn te vervaardigen met 3D printers,
zullen er in het transport allerlei wezenlijke verschuivingen optreden.
Moet een bedrijf nog een magazijn met reserveonderdelen hebben
als ze die zelf direct kunnen printen?"
Toekomstscenario's
In het rapport ‘The impact of 3D printing on supply chain management'
heeft TNO ontwikkelingen nu en in de toekomst grondig geanalyseerd.
De onderzoekers schetsen de voordelen van 3D printing, de schaduwzijden,
voor welke markten het interessant is en welke toepassingen op stapel staan.
Specifiek voor de supply chain zijn verschillende processen gedefinieerd,
gerelateerd aan productontwerp, financiële aspecten en IT.
Ook hebben de onderzoekers een praktijksituatie over supply chain
van 3D geprinte orthopedische inlegzolen uitgewerkt.
Tot slot geeft het rapport aan hoe bedrijven
op de op handen zijnde veranderingen kunnen inspelen.
"De veranderingen in de wereld van transport en logistiek zullen niet op korte termijn gebeuren,
maar het is voor bedrijven wel goed hier zich op voor te bereiden.
Zo analyseren we voor verschillende grote partijen de gevolgen van de ontwikkelingen
voor hun businessmodel, de te volgen strategie en werken we toekomstscenario's uit",
aldus Maarten Oonk.
Engineersonline PA3E
*Aards water is ouder dan de zon 26 september 2014
Een groot deel van het water in ons zonnestelsel is afkomstig van ijs
dat vóór de geboorte van de zon is ontstaan.
Dat blijkt uit modelberekeningen door een Amerikaans/Brits team van wetenschappers.
Het onderzoek werd 26 september in Science gepubliceerd. door Eddy Echternach
In haar jeugd was de zon omringd door een schijf van brokken ijs
en gesteente die door samenklontering uitgroeiden tot de planeten.
Maar was dat ijs rechtstreeks afkomstig uit de interstellaire gaswolk
waaruit de zon is ontstaan?
Of werd het ‘oerijs’ tijdens het roerige vormingsproces van ons planetenstelsel afgebroken?
Ontstaan zonnestelsels
Impressie van het ontstaan van verschillende zonnestelsels uit interstellaire gaswolken.
Bill Saxton/NSF/AUI/NRAO
Om die vragen te kunnen beantwoorden hebben de wetenschappers
zich gericht op de atomaire samenstelling van het water.
Normaal gesproken bestaan watermoleculen uit één zuurstofatoom
en twee waterstofatomen.
Maar in sommige watermoleculen zit een deuteriumatoom
(een zwaardere isotoop van waterstof) op de plek van een van de waterstofatomen.
Oceaan2
Het water in onze oceanen is misschien wel voor de helft afkomstig uit de interstellaire oerwolk.
iStock
Met hun computermodel hebben de wetenschappers onderzocht hoeveel deuterium houdend water
er via chemische processen kan ontstaan in een portoplanetaire schijf
die zónder deuterium houdend water begint.
De berekeningen laten zien dat dit niet genoeg deuterium houdend water oplevert
om de waargenomen hoeveelheden in bijvoorbeeld de aardse oceanen te kunnen verklaren.
Dat betekent dat het water in ons zonnestelsel voor een belangrijk deel
rechtstreeks afkomstig is van de oerwolk waaruit zon en planeten zijn ontstaan.
Van interstellair ‘waterijs’, dat onder zeer lage temperaturen is gevormd,
is bekend dat het relatief veel deuterium bevat.
Het water in onze oceanen is misschien wel voor de helft van deze bron afkomstig.
Kennislink PA3E
*1916: De watersnoodramp die Nederland veranderde 24 september 2014
De watersnoodramp van 1916 trof grote delen van ons land,
vooral de gebieden langs de kusten van de toenmalige Zuiderzee.
Deze haast vergeten ramp gaf de verdere aanzet tot de uiteindelijke bouw van de Afsluitdijk.
Op 25 september is het precies 81 jaar geleden dat het de dijk openging voor verkeer.
Nederland zou nooit meer hetzelfde zijn.
door Adiël Klompmaker
Op 13 en 14 januari 1916 stak een grote storm op in Nederland.
Vooral delen van Noord-Holland, Utrecht, Gelderland en Overijssel overstroomden.
Zelfs Amsterdam werd bedreigd omdat grote gebieden ten noorden van de hoofdstad onderliepen.
Bij de ramp kwamen tientallen mensen om, op het land en in de zee.
Langzame depressie
Dit was deels te wijten aan de al hoge waterstand in de twee weken daarvoor.
Door krachtige tot stormachtige (zuid)westen winden was de waterstand in de Noord-
en
Zuiderzee al 30-
Bovendien vond op 11 januari een noordwesterstorm plaats en een dag later kwam
er een krachtige wind vanuit het zuidwesten.
Zodoende kon het hoogstaande water geen weg terug ver op de zee vinden
voordat de fatale storm toe zou slaan.
Depressie
De binnenkomst en voortgang van de fatale depressie
die Nederland deed sidderen in januari 1916.
De oorzaak van deze storm was een depressie die op 11 januari nabij IJsland ontstond,
in kracht won en waarvan het middelpunt net langs het noorden van Nederland trok.
De luchtdruk net achter de depressie was veel hoger waardoor
er grote luchtdrukverschillen ontstonden bij het overtrekken van de storm.
Hierdoor waaide er een stevige wind: aanvankelijk uit de westnoordwest richting
in het zuiden van de Noordzee,
waardoor water naar de Nederlandse kust gedreven werd.
De depressie bewoog zich vrij langzaam waardoor de storm lang aanhield.
De windkracht (op de schaal van Beaufort)
bleef in Den Helder gedurende 18 uur ten minste windkracht 8 en maximaal 10,
waarvan 12 uur uit een noordwestelijke richting.
Bij Hoek van Holland werd zelfs 7 uur lang windkracht 11 gemeten.
Door de depressie stegen de waterstanden enorm op verschillende plaatsen in Nederland,
zowel
in het Zuiderzeegebied als aan de Noordzeekust, tot meer dan
De hoogste waterstanden waren in combinatie met vloed.
Dat was vooral te merken aan de Noordzeekust waarbij het hoge water tijdens
de
eerste vloedfase rond het middaguur op 13 januari (ruim
waarna de hoogste standen worden gereikt nabij middernacht.
Een ondergelopen straat in Volendam tijdens de watersnood van 1916
Nationaal Archief/Spaarnestad Photo/Het Leven
Recordhoogtes
Voor het Zuiderzeegebied werden de hoogste waterstanden rond 5 uur in de ochtend van 14 januari bereikt.
Recordhoogtes werden gemeten in Spakenburg, Muiden, Zeeburg en Marken.
Een groot geluk bij een ongeluk was het doodtij, waardoor de waterstanden niet nog veel hoger reikten.
De bovenrivieren daarentegen voerden echter extra water af
in de dezelfde periode waardoor de druk op rivierdijken extra toenam.
In Overijssel kon de Zuiderzeekust van het Salland minder goed tegen hoog water bestand dan gehoopt:
het gebied ten westen van Zwolle inclusief de Hanzestad Kampen overstroomde.
In het noordwesten van Gelderland braken de dijken ten noorden en ten zuiden van Elburg door.
Grote delen van de Noordwestelijke Veluwe liepen hierdoor onder.
Gelderland werd verder hard getroffen bij Nijkerk, waar ook een dijk doorbrak.
Datzelfde gebied dat onder water stond betrof ook delen van Utrecht (Spakenburg)
en Noord-Holland (Huizen) waar veel dijken het begaven.
Botters sloegen bij Spakenburg tegen de zeedijk of zelfs tegen huizen stuk.
Veel vee vond de dood in de provincie Utrecht, waaronder 466 runderen, 481 varkens en 2774 kippen.
Verwoestingen door de watersnood in een straat in Buiksloot, Noord-Holland. Nederland, Buiksloot, 1916.
Nationaal Archief/Spaarnestad Photo/Het Leven
In Noord-Holland brak verder de dijk van de Anna-Paulownapolder door.
Veel bomen stierven in delen van de polder die het langst onder water stonden
door het hoge zoutgehalte van het water, terwijl later ingezaaide gewassen niet ontkiemden.
Verder liep een groot areaal ten noorden van Amsterdam onder door diverse dijkdoorbraken.
In het bij Purmerend ondergelopen Waterland ‘was de aanblik van het grasland treurig’
volgens een verslag uit 1916.
De veestapel was door de boeren zelf van de hand gedaan.
In Noord-Holland vonden 19 mensen de dood door de vloed.
In Zuid-Holland had vooral het Biesboschgebied te maken met overstromingen,
deels veroorzaakt door de al hoge waterstand van de rivieren.
In tegenstelling tot de watersnoodramp in Zeeland van 1953,
had Zeeland relatief weinig overlast in 1916.
Lely
Cornelis Lely in 1913
Indamming Zuiderzee
De watersnood was cruciaal in de besluitvorming voor het indammen van de invloed van de Zuiderzee.
Plannen daarvoor waren al enkele eeuwen daarvoor gemaakt,
maar de technologie voor het indammen was ontoereikend destijds.
Daar kwam verandering in tegen het einde van de negentiende eeuw.
De Zuiderzeevereniging, opgericht in 1886,
had als doel om de Zuiderzee geheel of gedeeltelijk in te polderen.
Dit leverde uiteraard zeer veel nieuwe, vruchtbare (klei)landbouwgrond op.
Cornelis Lely maakte daarvoor een plan dat in 1891 klaar lag.
Een wetsvoorstel voor dit plan werd in 1901 weer van tafel geveegd door een nieuw kabinet.
Uiteindelijk ging Lely zich er zelf mee bemoeien.
Hij was namelijk naast ingenieur ook politicus, en diende in maar liefst drie kabinetten.
In zijn laatste periode in de regering, toen hij wederom minister van Waterstaat was,
werd zijn plan opgenomen in het regeringsprogramma.
Toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak in 1914 werd de aandacht snel verlegd,
maar niet voor lang.
Halverwege de oorlog kwam namelijk de stormvloed.
Deze enorme overstroming gaf uiteindelijk het laatste zetje.
Naast de gewenste landbouwgrond die moest helpen tegen de hongersnood
door de oorlog was bescherming tegen de gevaarlijke Zuiderzee noodzakelijk.
In 1918 lukte het Lely om de Zuiderzeewet goed te laten keuren
door zowel de Tweede als Eerste Kamer.
De wet daarvoor was op 9 september 1916 al ingediend door Lely.
De arbeid aan de Zuiderzeewerken begint uiteindelijk in 1926
met de aanleg van de Noord-Hollandse proefpolder Andijk.
In 1927 begon de bouw van de Afsluitdijk die in 1932 klaar is en in 1933 opengaat voor het verkeer.
Stormen uit de Zuiderzee zullen Nederland nooit meer teisteren.
In
1967 wordt Lelystad,
De nagenoeg vergeten storm van 1916 laat zo, indirect, grote sporen na in het Nederlandse landschap.
Adiël Klompmaker (1983) heeft Aardwetenschappen, afstudeerrichting Biogeologie,
gestudeerd aan de Universiteit van Utrecht.
In 2012 promoveerde hij aan de Kent State University (V.S., Ohio)
op fossiele tienpotigen zoals krabben en kreeften.
Tot 2013 werkte hij tevens als redacteur voor Kennislink.
Kennislink PA3E
* KPN start met de verkoop van Push-To-Talk
Verbinding TV09.2014Nieuws
KPN Critical Communications biedt als eerste in Nederland, samen met haar partner Ericsson,
de dienst KPN Push-To-Talk.
Hiermee is met één druk op de knop directe spraakverbinding met een groep
of individu mogelijk over het mobiele 3G- of 4G-netwerk van KPN in Nederland.
Op deze manier kan direct worden gecommuniceerd met een collega op een andere vestiging
of een monteur bij een klant zonder te telefoneren of te wachten op verbinding.
“KPN Push-To-Talk draagt bij aan de efficiency in de werkprocessen van bedrijven
en in combinatie met KPN Protect aan de maximale bescherming van alleen werkers”, aldus John van Vianen.
KPN Push-To-Talk is een cloud service gekoppeld aan het mobiele netwerk van KPN.
U kunt Push-To-Talk gebruiken op de Sonim XP1520 Bolt XL en de Sonim XP5560 Bolt,
welke zijn voorzien van een speciale Push-To-Talk knop,
of op uw eigen mobiele telefoon (Android of IOS).
Er zijn 2 abonnementsvormen beschikbaar.
Afhankelijk van het abonnement beschikt u over GPS locatiebepaling,
realtime aanwezigheid en beschikbaarheidinformatie van contacten,
prioriteitsoproepen en een web based management tool.
KPN Push-To-Talk biedt met de additionele Dispatcher software
een volwaardige meldkamerapplicatie.
Meer over KPN Push-to-talk is te vinden op www.kpn.com/pushtotalk
KPN Protect
KPN Push-To-Talk is een nieuwe dienst in de portefeuille van KPN Protect.
Door te kiezen voor een complete veiligheidsoplossing worden alleen werkers beschermd,
risico’s op de werkplek verkleind en wordt geconformeerd aan wet- en regelgeving.
Men kiest met KPN Protect voor een maximale veiligheidsoplossing
door gebruik te maken van een ultra robuuste XP5560 Bolt telefoon,
een eenvoudig te gebruiken cloud monitoring service,
24/7 expert alarmopvolging inclusief aansturing van eerstelijns hulpdiensten en Push-To-Talk.
Verbinding PA3E
*
*Te koop kijkt a.u.b. voor meer informatie bij TE-KOOP
*Heeft ook u iets te koop.
Of weg te geven of u zoekt iets.
Misschien hebt u informatie nodig?
Laat het weten via het ORB e-mailadres wij nemen het dan op in de ronde.
Misschien kan een medeamateur u helpen
*Zo nu zijn we weer aan het einde gekomen van deze 501e ronde.
Johan PD2JCW,
en onze vast copy leveranciers
wensen u nog een prettige avond verder.
Tot de volgende Ronde maar weer.
Terug naar de Ronde
