Ronde 530
van de Onafhankelijke Radioamateurs Brabant “ORB” 13-05-2015
*
Goedenavond zend, en luisteramateurs,
U
kijkt weer naar de woensdagavond ronde.
En
wij proberen u, zoals bij elke ronde weer wat nieuws te brengen.
Elke
éérste dinsdag van de maand is er een “besloten” bijeenkomst
van
de vriendenkring.
Deze
worden gehouden in het scoutinggebouw van Rey de Carle,
Bladelstraat
2 in de wijk Reeshof te Tilburg.
Op
deze avonden is onze QSL manager aanwezig.
De
bijeenkomsten hebben een vriendschappelijk karakter, waar we
Ervaringen
kunnen uitwisselen, gewoon gezellig bij elkaar kunnen zijn.
Wat
bijkletsen, met af toe een lezing.
En….Dat
willen we graag zo houden
Onze
ronde leider. is vanavond weer ???¿¿¿
*NIEUWS* Aankondiging ZRT Radiokamp vossenjacht te Elsendorp,
24
mei 2015 op 80m.op camping De Kastanjes.
We laten alle ARDF regels varen en maken er een gezellige middag van.
Aanvangstijd
zien we wel.
Op
het kampeerterrein worden een aantal mini vossen-zenders verstopt.
Bij
elke zender vindt U een code.
Te
samen vormen die de oplossing van een eenvoudige puzzel.
Het
puzzelformulier wordt per mail toegezonden en moet U thuis printen.
Inschrijven
uitsluitend per mail pa0fmy@veron.nl bij 7
of minder inschrijvingen wordt het afgelast.
80-meter
radio’s zijn te huur á 2,50.
Reserveer
gelijk bij inschrijving
Na
afloop kunt u gebruik maken van de barbecue indien U zelf uw ingrediënten
meebrengt.
Op
de camping is niets te koop.
Zie
ook http://www.radiotreffen.nl als U
het weekeinde wilt kamperen.
Mooie camping, eigen veld, ruimte voor antennes en experimenten,
comfortabel
sanitair, gratis warm water voor afwas en douchen, 16 amp. netspanning,
kampvuur, BBQ.
Voor
de liefhebbers aan de andere kant van de camping: Muziek, Amerikaanse en Engelse
volksdans.
http://ardf.veron.nl/announcements/2015/150524_ZRT-vossenjacht_aankondiging.htm
PE1SAY
PA3E
*Frequentielijsten
analoge repeaters bijgewerkt 05 MAY 2015 bij PH4X
Vandaag
zijn de frequentielijsten voor analoge repeaters bijgewerkt.
Dit naar aanleiding van een bijgewerkte versie van het ATOF-bestand
dat
Agentschap Telecom vorige maand gepubliceerd heeft.
Hamnieuws.nl bied hiermee weer de meest actuele lijst aan met export mogelijkheden
in
PDF en CSV, zodat een en ander makkelijk in bijvoorbeeld Chirp ingeladen kan
worden.
Enkele
ATOF’s zijn vervallen, al zijn de repeaters nog wel bereikbaar.
Het is aan de gebruiker zelf om te controleren of de repeaters nog werkzaam zijn
of
uitgeschakeld zijn door de beheerders.
Aanvullingen
kunnen gemaild worden naar: redactie@hamnieuws.nl.
Hamnieuws
PA3E
*
On Topic: Smartwatch in de auto? Niet zo slim …6 mei 2015
Als
je er vandaag de dag een beetje bij wilt horen, scoor je een smartwatch.
Gewoon,
als leuk speledingetje of omdat het ontzettend handig is.
Maar pas op, je riskeert zomaar een dikke boete
als
je hem achter het stuur draagt!
Vooruit, ze zijn alweer een tijdje in omloop,
maar nu Apple zich ook in de wereld van de slimme horloges stort,
is
het opeens wereldnieuws.
En
in ons land betekent dat meteen ook dat er allerlei gezellige regeltjes omheen
moeten worden bedacht.
Voor
in de auto, bijvoorbeeld.
Het dragen van een smartwatch achter het stuur zou namelijk zomaar eens verboden kunnen worden,
blijkt
uit navraag door techblog Alwayswith bij het ministerie van Infrastructuur en
Milieu.
Zo’n klokje staat namelijk in verbinding met je mobiele telefoon, en volgens het Reglement verkeersregels
en verkeerstekens 1990 is het vasthouden van een mobiele telefoon tijdens het rijden
nu
eenmaal streng verboden.
Tja,
dat roept toch de nodige vragen op.
Om
te beginnen heeft zo’n horloge van zichzelf geen telefoonfunctie.
Dat
wil zeggen: je kunt er op zichzelf niet mee bellen en er zit geen simkaart in.
Je zou hooguit via een app. en een wifiverbinding met anderen kunnen communiceren,
maar hoeveel auto’s zijn er nu al voorzien van een eigen wifisignaal?
Daarnaast
houd je zo’n smartwatch in feite niet vast.
Nee, hij zit om je pols, net als elk ander huis-tuin-en-keukenhorloge,
en
die zijn ook gewoon toegestaan.
Inmiddels heeft de voltallige auto-industrie zich op de smartwatch gestort
door
allerlei handige foefjes aan het hebbedingetje te koppelen.
Denk daarbij aan zaken als keyless entry, parkeerassistentie,
de
auto op afstand starten en voorverwarmen, you name it.
Bovendien zou het infotainmentsysteem in diverse nieuwe auto’s ook helemaal klaar zijn voor de smartwatch,
waardoor
je allerlei handige apps op het scherm in het dashboard kunt toveren.
Maar
of we daar in ons land dus ongestoord gebruik van kunnen maken, is nog maar de
vraag.
Onze
stelling luidt deze week:
‘Door de Nederlandse voorliefde voor regeltjes en wetten
worden
dit soort revolutionaire ontwikkelingen hier hardhandig de kop ingedrukt.
Dat
zou best een tandje minder mogen.’
(Let wel: wij zijn voorstander voor veiligheid in het verkeer
en
keuren alle vormen van het gebruik van een mobiele telefoon achter het stuur
af.)
Autoweek
PA3CAZ
*Nederlander
komt in actie: ‘Apple Watch in auto dragen moet legaal zijn’
Je las het vorige maand al op iCulture:
strikt
gezien zou je geen Apple Watch in de auto mogen dragen.
Het horloge kan immers worden gezien als een telefoon,
en
die mag je in de auto sowieso niet vasthouden.
Je
riskeert daarom een boete van 230 euro.
De Nederlandse verslaggever Menno Swart vindt dat onredelijk
en
hoopt daarom een proefproces uit te lokken.
Dan
kan de rechter bepalen hoe de Apple Watch in het verkeer behandeld moet worden.
Justitie
heeft alleen op basis van huidige wetten gezegd wat er kan gebeuren.
Er is nog niemand met een Apple Watch of andere smartwatch in de auto vervolgd,
waardoor
er nog geen praktijkvoorbeelden zijn van wat er kan gebeuren.
Dat
hoopt Swart in een proefproces te veranderen.
Dan moet hij wel eerst door een agent worden betrapt
terwijl
hij de Apple Watch in de auto gebruikt.
Swart
gebruikt Facebook om medestanders te vinden voor zijn proefproces.
Daar
vertelt hij ook precies wat hem zo dwarszit.
De wet zou namelijk niet alleen slaan op het gebruik van de Apple Watch in de auto,
het
dragen van het horloge mag ook niet:
Van
het Ministerie van Infrastructuur en Milieu mag je geen Apple Watch
dragen tijdens het autorijden.
Het gebruik als horloge (zonder te bellen,
gewoon
dragen en af en toe kijken hoe laat het is) is dus (voorlopig) strafbaar!
Dat
kan natuurlijk niet.
Gaat
het Swart lukken om een rechtszaak uit te lokken?
Wij
zijn benieuwd.
Hopelijk
komen we dan ook meer te weten over Apple Watch-gebruik achter het stuur.
Iculture
PA3CAZ
*Aflevering
8 van The TXfactor 07 MAY 2015 bij PH4X
De achtste uitzending van de nieuwe serie: The TX factor,
is
online gezet door de makers.
In deze uitzending onder andere aandacht voor de man achter Practical Wireless magazine,
een
bezoek bij familiebedrijf Icom UK.
Ook wordt ingegaan op twee zendamateurs die BBC helpen
met
het in de lucht houden van haar netwerk van zenders.
Hamnieuws
PA3E
*De
Dayton Hamvention op komst 07 MAY 2015 bij PH4X
Van
15 tot en met 17 mei a.s. vindt de Dayton Hamvention plaats.
Het klinkt wellicht ver weg, maar omdat de Hamvention met 25.000 bezoekers de grootste beurs
voor
zendamateurs in de VS is grijpen veel fabrikanten dit moment aan om nieuwe
producten te lanceren.
Dus
ook voor de Nederlandse zendamateur is het interessant om de ontwikkelingen op
deze beurs te volgen.
Dat
kan onder andere op de website van W5KUB, die live video-verslag zal gaan doen
vanaf het evenement.
Meer
informatie over de Dayton Hamvention is te vinden op de website: hamvention.nl.
Het
videoverslag van W5KUB is te zien op de website: w5kub.com.
Hamnieuws
PA3E
*
RADIO EN DE SMARTPHONE REVOLUTIE 06,
May 2015
De Engelse krant The Times haalt een medewerker aan van BBC Radio 1 die zei:
“Het
tijdperk van studio's, zenders en radio-ontvangers dreigt voor jong publiek iets
uit het verleden te worden"
Ook
Ben Cooper, controller bij de BBC, zegt daarover:
"Geen
enkele jongere draait nog aan een afstemknop waarbij hij toevallig Radio 1
tegenkomt"
Ofcom, het Engelse AT, had kort daarvoor gerapporteerd dat het luisteren naar de radio
onder
jongeren afneemt omdat die steeds meer online gaan luisteren.
En
deze verschuiving gaan onvermijdelijk invloed krijgen op amateur radio.
Cursussen voor amateurs gaan er momenteel nog vanuit dat nieuwkomers de basis van het draaien
aan
een afstemknop voor het ontvangen van verschillende stations begrijpen.
Maar het moge duidelijk zijn dat dit voor de jongere generatie een buitenaars concept is:
zoiets
hebben ze hun hele leven nog nooit gedaan.
Lees
het verhaal in The Times op
http://www.thedrum.com/news/2015/05/05/radio-1-boss-admits-being-blindsided-smartphone-revolution
pi4raz.
PA3E
*
OOK IN DUITSLAND 13CM BEPERKINGEN 07,
May 2015
In Publicatieblad 9/2015 kondigt het Duitse agentschap een tijdelijk verbod aan
op
het gebruik van het frequentiebereik 2347-2385 MHz voor radio amateurs in
Beieren.
Het verbiedt het (secundaire) gebruik van het opgegeven frequentiebereik door amateur stations
in
de periode van 23 mei - 9 juni 2015.
De achtergrond is het toegenomen gebruik van het frequentiebandje door de hulpdiensten (BOS)
als
gevolg van verschillende evenementen in Beieren, waaronder de G7-top die
gehouden wordt in Schloss Elmau.
Het agentschap wijst er verder op dat in het geval van inbreuken die storingen veroorzaken bij de hulpdiensten,
het
agentschap juridische stappen zal ondernemen tegen de veroorzaker en de kosten
op de veroorzaker zal verhalen.
Operators van op afstand bestuurde of automatisch werkende amateur stations
worden
afzonderlijk door het agentschap BNetzA aangeschreven.
De directie van de Roundtable amateur radio (RTA) vraagt ??
alle
radioamateurs in DL om dit tijdelijk verbod in acht te nemen.
pi4raz.
PA3E
*
MILITAIREN CLAIMEN RECHT OP 6M 08, May 2015
De Thaise militairen verdedigden op 6 mei tijdens een publieke zitting over het gewijzigde telecommunicatie-
en omroepspectrum master plan, gehouden door de National Broadcasting and Telecommunications Commission (NBTC),
hun
recht op de 50-54-MegaHertz band voor veiligheidsdoeleinden.
Ongeveer 500 belangstellenden woonden de zitting bij, waarvan de helft afkomstig was
van
de Thaise Luchtmacht, de Landmacht en de Marine.
Een van de belangrijkste onderdelen van het gewijzigde plan was de hertoewijzing van de 50-54MHz band
aan
de militairen vanwege nationale veiligheidstoepassingen.
In
het originele master plan was de band toegewezen aan de radio amateurs.
Maar de NBTC heeft het de amateurs nog niet toegestaan om de band te gebruiken,
vanwege
de aanhoudende protesten van defensie.
Jakkree Hantongkom, voorzitter van de Radio Amateur Society of Thailand (RAST),
stelt dat de 50-54MHz band een internationale band voor amateurs is, en voegt daar aan toe dat de RAST,
met
300.000 leden, tevens meer spectrum nodig heeft.
Echter, vertegenwoordigers van de defensie onderdelen houden vol dat de band
toegewezen
moet worden aan de militairen voor nationale veiligheidstoepassingen.
Momenteel gebruiken de RAST leden de 144-146MHz band,
terwijl
de militairen de 50-54MHz band alleen tijdens noodsituaties en oefeningen
gebruiken.
In het gewijzigde master plan wordt wel de 144-147MHz band aan de radio amateurs toegewezen
(1MHz
extra als goedmakertje).
Naast het claimen van de 50-54MHz band, vragen de defensie onderdelen aan de NBTC
tevens toewijzing voor spectrum ten behoeve van unmanned aerial vehicles (UAVs),
beter
bekend onder de naam drones.
De NBTC wacht tot 15 mei verder commentaar op het gewijzigde master plan af,
alvorens
het aan het NBTC bestuur te overhandigen voor besluitvorming.
Wordt
het gewijzigde master plan goedgekeurd, dan zal dat gepubliceerd worden in de
Royal Gazette.
pi4raz.
PA3E
*NASA
looft geld uit voor gouden tip missie naar Mars 08 mei 2015
THINKSTOCK
Maar liefst 15.000 dollar (ruim 13.000 euro) looft ruimtevaartorganisatie NASA uit
voor
de gouden tip om te overleven op Mars.
NASA heeft al langer plannen voor een bemand bezoek aan de rode planeet,
maar
loopt daarbij tegen diverse problemen aan.
Om op Mars te komen ben je al gauw negen maanden onderweg
en
dus moet een ruimteschip aardig wat spullen meenemen.
Op de planeet is amper water of voedsel voorhanden en ook communiceren is lastig.
Om
oplossingen te vinden voor deze problemen doet NASA nu een oproep
aan burgers om met ideeën te komen.
Permanent
De
drie beste tips worden ieder beloond met 5000 dollar (ruim 4400 euro).
NASA's uitdaging is volgens de oproep 'het vinden van elementen die de logistiek
en
mogelijkheden voor een duurzaam, permanent verblijf mogelijk maken'.
Dat kan een oplossing voor het tekort aan water zijn,
maar
ook iets op het gebied van communicatie of logistiek.
Deadline
Wie
een goed idee heeft, kan dit schriftelijk met de NASA delen.
De
deadline daarvoor is 7 juni.
Het
insturen van meerdere ideeën is mogelijk.
Een kaart op de website van de wedstrijd laat zien
dat
er inmiddels al aardig wat ideeën zijn ingestuurd vanuit de hele wereld.
Gelderlander
PA3CAZ
*Mogelijk
toegang tot 5 MHz in Nederland 08 MAY 2015 bij PH4X
Nederlandse
zendamateurs krijgen mogelijk eind dit jaar toegang tot de 60-meter (5 MHz.)
band.
Dat valt op te maken uit de notulen van het onlangs gehouden Amateur Overleg,
dat
op de website van de verenigingen is gepubliceerd.
Hoewel toegang in CEPT-verband nog niet geregeld is,
hebben de VERON bij Agentschap Telecom gevraagd
of
Nederlandse zendamateurs al wel mogen experimenteren op deze band.
Hoewel een eerder verzoek hiertoe afgewezen is,
lijkt
Agentschap Telecom welwillend tegenover een nieuw verzoek te staan.
In CEPT-verband wordt momenteel een voorstel uitgewerkt
om
alle zendamateurs in Europa toegang te geven.
Grote landen als Rusland, Frankrijk en Oostenrijk zijn tegen.
Rusland
is echter van mening verandert, waardoor er meer mogelijkheden te lijken
ontstaan.
Tijdens de World Radiocommunication Conference die in november in Genève plaats vind
moet
het voorstel internationaal gezien uitgewerkt worden.
Agentschap
Telecom schrijft in het verslag van het Amateur Overleg:
Naar aanleiding van het verzoek van de VERON voor tijdelijke toegang tot de 5 MHz band
zal
dit als wijzigingsvoorstel worden opgenomen in de eerstvolgende wijzigingsronde
van het NFP.
Naar
verwachting komt deze wijziging in augustus uit.
Vervolgens
zal dit in Regeling gebruik van frequentieruimte met meldingsplicht 2015 moeten
worden opgenomen.
Hierna
is een deel van de band tijdelijk beschikbaar voor F amateurs.
Het
is dus nog even afwachten, maar er komt beweging in de allocatie van de 60-meter
band voor zendamateurs.
Welk spectrum daarbij toegewezen zal worden is vooralsnog onbekend.
Waarschijnlijk
zal het om het deel 5250 tot 5450 kHz gaan.
Zendamateurs
kunnen in de zomer dus al beginnen met het bouwen van antennes om ervaringen in
de ontvangst op te doen.
Een leuke zelfbouwantenne kan een gecombineerde Endfed antenne zijn
voor
de 60, 30 en 15-meter band.
Omdat zendamateurs een secundaire status zullen krijgen en medegebruikers USBmodulatie gebruiken in spraak,
zullen
zendamateurs die ook moeten doen om onderlinge verstoringen te kunnen voorkomen.
Normaal
gesproken gebruiken zendamateurs LSBmodulatie op banden beneden de 10 MHz.
Meer
informatie over de 60-meter band en allocaties in omliggende landen is te vinden
op de Wikipedia-pagina.
Hamnieuws
PA3E
*DKARS
niet welkom bij Amateur Overleg 08 MAY 2015 bij PH4X
Stichting
DKARS is niet welkom bij het halfjaarlijkse Amateur Overleg.
Dat
blijkt uit de notulen van het laatste overleg dat op 17 maart jl. in Amersfoort
plaatsvond.
Agentschap Telecom is van mening dat DKARS als stichting niet in aanmerking voor deelname komt,
omdat
deze rechtsvorm geen leden telt die de koers kunnen bepalen, zoals bij
verenigingen wel het geval is.
Het Amateur Overleg vindt twee keer per jaar plaats tussen Agentschap Telecom
en
vertegenwoordigers van radiozendamateurs in de vorm de verenigingen VERON en
VRZA.
Hamnieuws
PA3E
*Mogelijk
meer spectrum voor Novices 08 MAY 2015 bij PH4X
Er
komt mogelijk meer spectrum beschikbaar voor Novice amateurs.
Dat
blijkt uit de notulen van het onlangs gehouden Amateur Overleg.
Wel moeten Novices nog zeker een half jaar wachten tot er meer duidelijkheid komt
over
welke stukken spectrum dit betreft.
Er
komt “een breder onderzoek naar mogelijke verruiming van te gebruiken
frequentiebanden door N amateurs.”.
Dit naar aanleiding van het verzoek van VERON om uitbreiding van ruimte
voor
de Novice amateur op de 40-meter band.
Het agentschap realiseert zich dat de huidige toewijzing voor N amateurs
voor
de wereldwijde uitbreiding van de 7 MHz band is ingevoerd.
Hierdoor is er binnen de huidige toewijzing erg weinig ruimte
voor
voice communicatie conform het huidige bandplan.
Novice amateurs moeten dus nog even wachten op de verzochte uitbreiding
van
de 40-meter band met het stukje 7000-7050 kHz.
Eerder
al heeft Agentschap Telecom aangegeven om de gehele band aan Novices toe te
wijzen.
Nu geeft de toezichthouder aan dat er naast de extra allocatie op de 40-meter band
ook
naar andere delen van het spectrum wordt gekeken.
Tijdens het volgende Amateur Overleg, dat op 13 oktober 2015 plaats zal vinden
zal
dit onderwerp weer ter sprake komen.
Hamnieuws
PA3E
*Speciale
roepletters PH50EHHO
PD1TV
en PA4HM zullen in de periode van 9 t/m 18 Mei 2015 de call PH50EHHO in de lucht
brengen.
Op Hemelvaartsdag 14 mei 2015 zullen zij QRV zijn vanaf het vliegveld Hoogeveen
op
40 meter in phone, vanuit de Dutch Barnstormers hangaar.
Dit
is echt een ouderwetse zogenaamde Romney-loods.
Een
loods/hangaar zoals ook de Engelsen gebruikten tijdens WW-II om de Spitfires in
te stallen.
Op
de overige dagen zullen zij de call ook activeren op de overige amateur banden.
QSL-kaart
wordt ten zeerste gewaardeerd (via het bureau onder de call PH50EHHO)
Meer
informatie:www.qrz.com/db/PH50EHHO/
(Bastiaan
Mooijman PA3BAS)
PI4WNO
PA3E
*Speciale
roepletters P(x)45FREE en PA45FREEDOM
Om
extra aandacht te geven aan de bevrijding van ons land in mei 1945
alweer 70 jaar geleden dit jaar wordt er door de YNOMY DXGroup
en
een aantal vrienden 9 bijzondere calls in de lucht gebracht in de periode van 1
- 28 mei.
Het gaat om een reeks calls PA45FREE , PB45FREE , PC45FREE ,PD45FREE , PE45FREE ,
PF45FREE
, PG45FREE en PH45FREE en daarnaast PA45FREEDOM.
Die laatste zullen we als groep in het weekend van 16 - 17 mei
en
wellicht op enige andere dagen in mei in de lucht brengen.
QSL
wordt automatisch via het bureau verzonden.
Er
is ook een digitaal award beschikbaar.
Hiervoor
moet een OM/SWL 45 punten verzamelen.
Elke
individuele call levert 9 punten op en de groepscall levert 18 punten op.
(www.qrz.com/lookup/PA45FREEDOM)
PI4WNO
PA3E
*Record
voor atoomklok
Wetenschappers van het Amerikaanse NIST, het National Institute of Standards and Technology,
hebben
een atoomklok ontwikkeld die een afwijking heeft van maximaal een seconde in
vijftien miljard jaar.
De wetenschappers wisten hun experimentele strontium atoomklok met een factor drie te verbeteren
onder
meer door betere afscherming tegen externe storingen.
De tijd wordt bepaald op basis van de nauwkeurige frequentie,
ongeveer
9,2 GHz, waarmee strontium-atomen van elektrisch energie niveau wisselen.
De opgegeven precisie betekent hoe dicht de oscillator frequentie de theoretische frequentie,
die
overeenkomt met het energieniveau van het trillen van het strontium
atoom
heeft benaderd.
Nauwkeurige tijdmeting is belangrijk op vele gebieden,
zoals
voor GPS en geavanceerde communicatie systemen.
Maar het maakt ook bijzondere toepassingen mogelijk,
die
bijvoorbeeld te maken hebben met de speciale relativiteit theorie.
Zoals
gevoelige hoogte metingen.
Daarbij wordt gebruik gemaakt van het principe van ’gravitationele tijddilatatie’,
vertraging
van de tijd in een zwaartekrachtsveld.
Het is een effect dat Einstein heeft voorspeld in zijn algemene relativiteitstheorie
en
in de astronomie reeds is waargenomen.
Een
gevolg van deze zwaartekracht tijddilatatie is dat de tijd sneller gaat boven
het aardoppervlak.
Met deze nieuwe strontium atoomklok kunnen daarmee hoogtemetingen gedaan worden
met
een nauwkeurigheid van beter dan 2 meter.
(NIST)
PI4WNO
PA3E
*Individuele
elektronen waarnemen
MIT-wetenschappers hebben een handzaam apparaat gebouwd
dat
individuele elektronen waarneemt in radioactief kryptongas.
De
detector maakt gebruik van het fenomeen ’cyclotron straling’..
De in Karlsruhe gebruikte methode om de uitgezonden elektronen in een kernfysische reactie
waar
te nemen is veel complexer.
Door een complex en omvangrijk supergeleidend elektromagnetisch transport- en lenzensysteem
wordt
het elektron van de reactieplek weggetrokken en in een silicone detector
opgevangen.
Het
elektron gaat daarbij verloren.
Cyclotron straling is elektromagnetische straling die uitgezonden wordt
door
bewegende geladen deeltjes die door een magneetveld worden afgebogen.
De MIT-detector, van ’tabletop’ afmetingen, benut magneten om de elektronen die ontstaan
door
het radioactieve verval van een radioactief gas in een magnetische val te
vangen.
Via het fenomeen cyclotron straling zenden deze elektronen hoogfrequent straling uit die evenredig is
met
het magnetische veld waarin hun baan gevangen zit.
Een radioantenne ontvangt deze puls hoogfrequente straling gedurende de enkele milliseconden
dat
het uitgezonden elektron nog niet weer is ingevangen door een gasmolecuul.
Het
elektron keert dus uiteindelijk weer terug in het krypton gas.
De HF-puls geeft aan dat er een elektron is ingevangen en uit de frequentie en het sterkte van het magneetveld
kan
de energie van het onderzochte elektron worden bepaald.
(MIT)
PI4WNO
PA3E
*Een
extreem lageruis versterker
Astronomen hebben een zeer gevoelige hoogfrequent versterker ontwikkeld
die
gebruikt zal worden in radiotelescopen.
Voor het meten van de continue verschuivingen van landmassa’s door de tektonische bewegingen
worden
radiotelescopen gebruikt.
Radiotelescopen op diverse plekken op aarde, luisteren naar de radiosignalen
die
door quasars, radiobronnen in het verre heelal, worden uitgezonden.
Door de verschillen in aankomst tijd van zo’n signaal kan de onderlinge positie
van
de locatie van de radiotelescopen worden bepaald.
Helaas
zijn die radio signalen extreem zwak in een kosmische achtergrond ruis van 2.7
graden Kelvin..
Dit
vraagt om hoogfrequent versterkers die extreem gevoelig zijn en een zeer geringe
eigen
ruis bijdrage leveren.
De sterkte van de eigenruis wordt mede bepaald door de temperatuur
waarop
de versterker werkt, de thermische ruisbijdrage.
Koelen tot nabij het absolute nulpunt is geen optie voor ’kamertemperatuur elektronica,
want
bij zulke lage temperaturen werken de conventionele componenten niet.
Onderzoekers van het Fraunhofer Instituut voor Toegepaste Vaste stof Fysica in Freiburg hebben,
samen met collega’s van het Spaanse Instituut voor Geografie en de Universiteit van Cantabria,
uitgetest
hoever men hun huidige versterkers kon
afkoelen
zonder tegen nadelige effecten op te lopen.
Met
een simulatie programma probeerden zij de effecten van de verlaging van de
temperatuur te verklaren.
Met
die gegevens kon het versterker circuit aangepast worden en werden nieuwe
metingen uitgevoerd.
De eigenruis van dergelijke versterkers wordt meestal uitgedrukt in ruistemperatuur.
(Om een indruk te geven: de eigenruis van een bij kamertemperatuur bedreven
goede
UHF versterker bedraagt zo’n 100 graden Kelvin.)
Doorsnee
zal zo’n versterker, bij koeling tot 15 graden Kelvin, zo’n factor 10 of
meer lagere ruis produceren.
Bij metingen aan versterkers werden zo door de Fraunhofer groep ruistemperaturen
van
3 graden Kelvin in op 5 GHz en 12 graden Kelvin op 22 GHz gemeten.
(Fraunhofer)
PI4WNO
PA3E
*
Inhoudsopgave QST juni 2015 10 MAY
2015 bij PH4X
De
American Radio Relay League (ARRL) heeft het juni nummer van haar blad QST
uitgebracht.
Leden
kunnen het magazine digitaal online bekijken.
Het
papieren exemplaar zal met enkele dagen in de bus belanden.
Deze
maand bevat de QST onder andere deze onderwerpen:
Avoid
coaxial chaos at your Field Day site with a portable patch panel
Add
digital video to your list of Field Day modes
Maximize
your HF antenna system efficiency
Get
your code skills up to speed with the ARRL Code Proficiency program
De
digitale versie bevat daarnaast:
See video overviews of the RF Communications Electronics AT-615B
remote
balanced antenna tuner and the YouKits EK-1A QRP transceiver.
Listen
to the sounds of various phonetic alphabets
Hamnieuws
PA3E
*Cuna
voegt locatiebepaling toe aan CunaCC 8 May 2015
CunaCC, het platform waarin externe communicatiesystemen,
zoals
portofoons, pagers en Gsm’s, samen komen, krijgt een uitbreiding.
Als
eerste leverancier koppelt CunaCC locatiebepaling toe aan het uitgebreide
platform.
“Het systeem ziet niet alleen waar de mensen die hulp nodig hebben liggen,
maar
ook waar de hulpverleners zijn”
Op het moment dat iemand een noodoproep plaatst,
moet
duidelijk zijn waar die persoon zich bevindt.
“Als er wat aan de hand is, wil ik direct de locatiebepaling hebben”,
zegt
Maarten Jongejan, COO van Cuna.
Bij een noodoproep wil je namelijk direct een paar zaken weten:
wat
is er aan de hand, wie is er bij betrokken, hoe erg is het en waar is het?
Een
portofoon is een uitstekende manier om (een groot deel) van deze informatie door
te geven.
Toch
kan dat altijd beter, vindt Jongejan.
“Met
CunaCC hebben we een platform gemaakt waarmee je allerlei systemen kan koppelen.
Tijdens
een crisis kan je personen aansturen.
Locatiebepaling
kan een handig gereedschap zijn om nog sneller nog betere informatie te
krijgen.”
“Op
een locatie kunnen we op basis van bakens indoor de locatie bepalen van
personen.
Die
bakens koppelen via bijvoorbeeld Bluetooth met het netwerk.
Hoe
meer bakens er zijn, hoe beter de locatiebepaling is”.
Geofencing
De
door de bakens verzamelde informatie komt samen in CunaCC.
Jongejan:
“Niet alleen de locatie waar iemand zich bevindt is dan relevant.
We
kunnen daar bijvoorbeeld ook geofencing inzetten.
Simpel
gezegd plaatsen we een virtueel hekje rond een locatie.
Als er iemand binnen dat zogenoemde hekje komt,
gaat
het alarmeringssysteem af en kan er opvolging zijn.”
Een
andere handige toepassing is de interpretatie van gegevens.
“Stel
dat er tien BHV’ers op een locatie zijn.
Een
gebeurtenis vraagt echter om de ingreep van slechts drie van die BHV’ers.
Het
systeem bepaalt wie de drie meest dichtbije hulpverleners zijn.
Het systeem ziet niet alleen waar de mensen die hulp nodig hebben liggen,
maar
ook waar de hulpverleners zijn.”
Een
andere praktische oplossing van de locatiebepaling?
“Er
is een incident.
Welke
BHV’er is het dichtst bij een AED
Dat
kan het systeem ‘zien’.
Die
BHV’er krijgt dan de opdracht om in actie te komen en de AED te pakken.”
Verbinding
PA3E
*Het
Chinese C2000 april 2015 (Vervolg C2000 Soap)
Op
alle punten heeft Hytera de tender rond C2000 gewonnen.
In
het kielzog pakten 2Way en Eurofunk hun onderdelen mee.
Deze
zege is een opvallende: internationaal wordt met argusogen gekeken naar de
uitvoering.
Nationaal liggen er echter nog genoeg uitdagingen, te beginnen met een bezwaar van KPN,
Motorola
en Koning & Hartman tegen dit besluit.
Het
gevecht begint nu pas, maar de weg tot nog toe was hobbelig.
Het was even schrikken bij het ministerie van Veiligheid & Justitie begin dit jaar.
Iemand
van de Chinese ambassade kwam verhaal halen.
Er
gingen geruchten dat de combinatie KPN, Motorola, Koning & Hartman
(KMK)
de voorkeur had bij het winnen van de C2000-tender.
En
dat de combinatie rond het Chinese Hytera kansloos was.
De
ambassademedewerker wilde duidelijkheid krijgen.
Was
het waar?
En
hoe zat het dan met de ‘uitstekende handelsrelatie’ die China toch had met
Nederland?
Hadden China en Nederland begin 2014 tijdens de nucleaire top
niet
allerlei intentieverklaringen ter waarde van 2 miljard euro getekend?
China,
als pleitbezorger voor Hytera, eiste een eerlijke tender.
Dat
bezoek zal niet doorslaggevend zijn geweest, maar het had wel degelijk invloed.
Daags na het bezoek gingen mailtjes naar iedereen die meespeelde in het C2000-traject
met
de mededeling dat het nog lang geen uitgemaakte zaak was dat KMK zou winnen.
Het
zou een eerlijke tender worden.
Aangiftes
Een
‘eerlijke’ tender lijkt de normaalste zaak van de wereld en in principe is
dat ook zo.
Ware
het niet dat rond de politie en aanbestedingen een flink aantal problematische
situaties
was ontstaan.
Zo
wierp de aanbesteding politievoertuigen een schaduw vooruit.
Eind
september moest toenmalig minister Opstelten van V&J die tender van de markt
halen,
wegens onregelmatigheden.
En
er was meer aan de hand.
Opstelten, in een brief aan de Tweede Kamer op 19 september 2014:
“Naast de aanbesteding politievoertuigen zijn de afgelopen weken signalen geuit ten aanzien van mogelijke
integriteitschending bij andere aanbestedingen van de politie.
Vanzelfsprekend
heb ik naar aanleiding van deze signalen direct met de melder ervan contact
opgenomen.
Inmiddels
heeft er een gesprek plaatsgevonden.
Bij
het OM zijn aangiftes ontvangen tegen het Korps Nationale Politie inzake andere
aanbestedingsprocedures.
Het
OM bestudeert deze aangiftes om te beoordelen of er sprake is van strafbare
feiten.”
De ARC, aanbesteding randapparatuur C2000, sneuvelde op 10 februari van dit jaar.
“Aanbevelingen na externe toetsing van de aanbestedingsdocumenten hebben de korpsleiding
op
10 februari doen besluiten om de lopende aanbesteding voor portofoons stop te
zetten en te herzien.
Een
aantal in de aanbesteding gemaakte keuzes en gestelde eisen blijkt onvoldoende
onderbouwd te zijn.
Dat
staat goede marktwerking mogelijk in de weg.
Bovendien zijn tekortkomingen geconstateerd in de wijze waarop de beheer-
en
onderhoudskosten zijn uitgevraagd in de aanbesteding”, aldus het ministerie.
Machtsstrijd
Eerder
waren de IBARC (aanbesteding randapparatuur brandweer) en de NS tender
al
onderuit gehaald voor de rechter.
De
C2000-mocht niet meer falen.
En
dat is makkelijker gezegd dan gedaan.
Zowel
binnen het ministerie van Veiligheid & Justitie als binnen de politie waren
spanningen.
De
politie had veel moeite om intern op orde te blijven.
Als
gevolg van de eerdergenoemde aanbestedingen werd een aantal mensen binnen de
politie geschorst.
Daarnaast
startte de VIK, de afdeling Veiligheid, Integriteit en Klachten, een intern
onderzoek.
Maar ook het Openbaar Ministerie begon een onderzoek,
zowel
in de zaak rond de aanbesteding van de politiewagens als in de ARC.
Bij
het ministerie speelde (en speelt) een machtsstrijd tussen de ambtenaren en de
leiding.
Voorlopige
tussenstand: 3-0 voor de ambtenaren.
Minister
Opstelten, staatssecretaris Teeven en topambtenaar De Cloo hebben het veld
geruimd.
De
politiek staat echter op het punt om terug te slaan.
Op
aandringen van de Tweede Kamer komt er een onafhankelijk onderzoek naar het
ministerie van Veiligheid en Justitie.
Dat onderzoek moet ‘de vinger leggen op zere plekken’,
vinden
fractievoorzitters Slob van de ChristenUnie en Buma van het CDA.
Premier
Rutte wilde het eerst aan de nieuwe minister overlaten maar stemde uiteindelijk
in.
Wie de onderzoekscommissie gaat leiden en welke opdrachten
en
bevoegdheden de commissie krijgt, wordt later besloten.
Experts
Toen de voorlopige gunning werd bekend gemaakt,
waren
velen in Nederland en ver daarbuiten verrast.
Het
communicatiesysteem C2000 werd niet gegund aan de gedoodverfde favorieten KMK.
De
drie onderdelen gingen naar iedereen behalve KMK.
De opdracht voor onderdeel 1 (het spraaknetwerk tussen meldkamers en hulpverleners:
T2000)
is voorlopig gegund aan Hytera Mobilfunk GmbH.
Onderdeel
2 (het pagingnetwerk voor de alarmering
: P2000) is voorlopig gegund aan 2WAY B.V. en onderdeel 3,
de
radiobediening voor de meldkamer, is voorlopig gegund aan Eurofunk Kappacher
GmbH.
“Met
deze gunning komt de levering van het gesloten systeem in handen van drie nieuwe
leveranciers.
Het
systeem zelf blijft eigendom van het ministerie van Veiligheid en Justitie.
Bij
het beoordelen van de inschrijvingen is gekeken naar vooraf gestelde prijs- en
kwaliteitscriteria.
Een
team van experts is bij de aanbesteding en beoordeling betrokken.
Het gaat om onder meer technisch specialisten van de beheerder Meldkamer Diensten Centrum
en
gebruikers vanuit politie, defensie, brandweer en ambulancezorg”, meldt het
ministerie.
De
keuze voor Hytera is opvallend en verrassend.
Sec
gezien is het een volledig begrijpelijke keuze.
Het aanbod van het Chinese bedrijf (dat meebiedt in de tender als Hytera Mobilfunk GmbH,
de nieuwe naam van het door Hytera opgekochte Duitse bedrijfsonderdeel netwerken van Rohde & Schwarz)
is aanzienlijk goedkoper dan dat van KMK.
Ofschoon
de bedragen niet openbaar zijn, gaat men er van uit dat er een verschil
in
aanbod zit van ongeveer 42 tot 72 miljoen euro – op een aanbieding van
ongeveer 150 miljoen euro.
Op
punten wint ‘Hytera’ het ruim van KMK.
Meer problemen leek men te hebben met het feit dat Hytera een Chinees bedrijf is.
Twee jaar geleden werd het bod van de Mexicaan Slim op KPN
nog afgeraden door het ministerie van Veiligheid & Justitie,
omdat
‘ons’ nationale net niet in handen van een vreemde mogendheid mocht vallen.
Nu
bouwt een Chinese onderneming dat net.
Verschil
is wel dat het netwerk eigendom wordt van de Nederlandse Staat.
Er
waren verscheidene mensen binnen het ministerie tegen ‘het Chinese gevaar’.
Zo zou volgens insiders Dick Schoof, Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid,
liever
het Hollandse KPN als bouwer zien.
De AIVD lijkt ook een andere voorkeur te hebben gehad,
maar
zij verwijzen voor elk commentaar naar het ministerie van Veiligheid &
Justitie.
Referentie
Vlak
voor het einde van de Alcatel-periode (de tijd waarbinnen verliezende partijen
in
bezwaar kunnen tegen een besluit van een tender) heeft KMK inderdaad bezwaar
gemaakt.
De
gronden waarop zijn niet openbaar.
Volgens
experts lijkt het een moeilijke case te worden voor KMK.
Er
zou kunnen worden aangevoerd dat het bod van Hytera te laag was.
Immers,
als iets te goedkoop is, dan zal het wel niet goed zijn.
Meer kans van slagen zou een aanval op de referentie van Hytera kunnen zijn.
Hytera
heeft een project in Maleisië als referentie opgegeven.
Dat
netwerk zou volgens KMK wellicht niet goed werken.
'Overgenomen
uit Verbinding, vakblad voor professionele
telecommunicatie' PA3E
*YouKits
TJ2B HF transceiver in portofoon formaat:
In het blad QST van februari 2015 staat voor een deel op blz.59, 60 t/m 62
en een klein stukje op blz. 63 een artikel over een HF portofoon type TJ2B
met
alleen voor het zenden de mode SSB voor de HF banden 60, 40 en 20 meter.
CW
is alleen mogelijk om te ontvangen.
Het
gaat hier om een bouwkit.
Door
ARRL gemeten ontvangstgebied is van 3,0-18,168 MHz.
Zendt
op de frequenties 5,33-5,4035 MHz, 7,0-7,3 MHz, 14,0-14,350 MHz.
Werkt
op 12 Volt DC en het stroomverbruik is 915 milliampère bij zenden.
Bij
ontvangst is het stroomverbruik 300 milliampère.
Bij
sterke ontvangstsignalen wordt geadviseerd om de bijpassende portabel
antennetjes te gebruiken.
Meer
informatie op: www.youkits.com waar o.a.
ook de TJ5A is te vinden.
Dat
is een mobiel 20 Watt SSB, CW HF transceiver als bouwkit of volledig
geassembleerd.
De
TF5A werkt op de banden 40, 20, 15 en 10 meter.
Voor
geïnteresseerden is het leuk om op die site te kijken.
Daar
staan meerdere kits in die in elkaar te zetten zijn zonder dat de soldeerbout er
aan te pas komt.
Ook
op YouTube is het nodige van die TRX te zien.
PI4GAZ
PA3E
*Mini
VNA van 1 MHz tot 3 GHZ vector netwerk analyzer:
In
het blad Radcom van februari 2015 schrijft Steve G0KYA zijn eerste indruk.
Van
Mini Radio Solutions (MRS) mini VNA Tiny is een Vector Netwerk Analyzer (VNA)
die werkt van 1 MHz tot 3GHz.
Met
een brede SWR sweep van 1 MHz tot 3 GHZ laat de VNA in een paar seconden zien
waar de antenne resonant is.
De
impedantie kan gemeten worden vanaf 1 tot 1000 Ohm en het dynamische bereik is
tot 70 dB.
De
VNA kan tevens gebruikt worden als low power RF generator.
Deze
pocket mini VNA heeft de afmetingen 65 x 65 x 27 mm.
De
enige aansluitingen van deze mini VNA zijn een mini USB connector en twee SMA
connectoren.
Een groene LED geeft aan dat de VNA wordt gevoed via de mini USB connector
en
een oranje LED blinkt gedurende de seriële communicatie.
Het
geheel wordt gerund door een PC met bijbehorende software.
De
aanbevolen software is van DL2SBA's Java-gebaseerde VNA/J.
Deze
kan vrij gedownload worden van een link op de MRS website waar ook een manual is
binnen te halen.
De
schrijver vindt dat de instructie beter kunnen, deze zijn volgens hem niet
gebruikersvriendelijk.
Er
zijn Windows, Macintosh en Linux versie van de software.
Meer
informatie staat in Radcom.
Ook
te lezen op de site van Martin Lynch and Sons: http://tiny.cc/6kngwx
Ook
in de Elektron van mei 2015 staat een stukje hierover geschreven.
PI4GAZ
PA3E
*Kenwood
TS-590SG:
In
het blad Radcom van maart staat op de blz.'n 16 en 17 een artikel van deze
nieuwe HF Kenwood transceiver.
Het gaat eigenlijk over een update van de vorige uitvoering de TS-590S
die
in 2010 het Kenwood nieuws vormde.
Die
'review' is gepubliceerd in Radcom januari nummer 2011.
De
TS-590SG is ook een op 13,8 Volt werkende TRX met 100 Watt op HF en 50 MHz.
Er zijn technisch gezien geen grote wijzigingen in diverse tests geconstateerd,
zowel
door de ARRL als ook door de RSGB gepubliceerd respectievelijk in de QST en
Radcom.
Uiterlijk
is het enige verschil de aanduiding van en toevoeging van TS-590S naar TS-590SG.
De nieuwe kenmerken zijn een aantal hardware veranderingen en firmware updates.
Enkele kleine 'cosmetische' veranderingen zijn gemaakt door andere knoppen
en
belettering toe te passen.
LCD
black light is van 2 stappen naar 10 gegaan alle variaties in groen en amber.
Er
is nu een morsecode data decoder ingebouwd die 8 karakters laat zien in de
ruimte die normaal voor split werken wordt gebruikt.
Zo
zijn er nog enkele kleine wijzigingen.
Een
low level drive output connector, origineel bestemd voor aansturen van een
transverter
of LF zenden, is nu beschikbaar als een antenne voor een externe ontvanger.
Een
aantal programmeerbare functie toetsen aan het front zijn uitgebreid van 2 naar
6.
Zo
zijn er een paar knoppen functies anders toebedeeld.
Een
aantal ondergeschikte veranderingen zijn uitgevoerd ter verbetering van de
overall prestaties.
In de SG uitvoering is het ALC circuit opnieuw ontworpen om 'overshoot'
van het eerste CW teken te elimineren
(een
'piek' inschakel verschijnsel wat bij meerdere merken transceivers voorkomt).
In
Peter Hart G3SJX zijn conclusie vermeldt hij dat in het algemeen de TS-590SG
een
uitstekende allround transceiver is evenals zijn voorganger de TS-590S.
De
veranderingen en toevoeging verhogen de al uitstekende transceiver in
prestaties.
Sommige
van die veranderingen zijn ook geïmplementeerd in een firmware update
voor
het vorige model.
Peter
sluit met zijn relaas dat de TS-590 veel waar voor zijn geld biedt.
In CQ-DL maart nummer 2015 staat ook een vergelijkingstest van de Kenwood TS-590S
en
TS-590SG op de blz. ‘n 20 t/m 23 vermeld.
PI4GAZ
PA3E
*Iets
over Xenon:
Is
een uitstekend verdovend middel, al wordt xenon weinig toegepast in
ziekenhuizen.
Daar
is het veel te duur voor.
Verder
is dit element vooral bekend van koplampen in auto's.
Xenon is van zichzelf een kleurloos gas, maar als je er elektriciteit door jaagt,
zorgt
dat voor een blauwig licht.
Waarom
toch xenon gebruiken voor koplampen als het zo duur is?
Kwaliteit
mag wel wat kosten.
Xenon verlicht de weg simpelweg beter dan andere lamptypen
en
wordt beter opgemerkt door andere weggebruikers.
Volgens
onderzoek van TUV (de Duitse
TNO)
zouden er minder weggebruikers verongelukken als alle auto's met xenonlampen
waren uitgerust.
Bron:
Quest, februari 2015
PI4GAZ
PA3E
*Pasgetrouwd:
'Er staat in de krant dat een mens om te kunnen blijven leven per jaar 5 kilo zout moet eten,'
zegt
een pasgetrouwd vrouwtje tegen haar man.
'Dat
zal best,' zegt de jonge echtgenoot terwijl hij dapper de soep door zijn keel
probeert te werken.
'Maar
toch niet in één keer?'
Bron:
Panorama nr.30 juli 2014
PI4GAZ
PA3E
*Ma.11-5-2015:
Brussel - Commerciële stations vanaf 20 mei via DAB+
In
Vlaanderen maken de eerste commerciële radiostations zich op om te gaan
uitzenden via DAB+.
Vanaf woensdag 20 mei zijn Top Radio, VBRO Radio, Radio Maria, Radio FG, Radio Stad,
Club
FM en Family Radio via digitale etherradio te ontvangen in Brussel. Uitgezonden
gaat worden op kanaal 11A.
De start van de commerciële zenders via DAB+ versterkt het digitale aanbod van de publieke omroepen VRT en RTBF
die in totaal 16 DAB kanalen in de lucht hebben.
De VRT en RTBF zenden alles nog in de oude DAB (MP2)-standaard uit,
maar
testen inmiddels ook met DAB+.
Zenderexploitant Norkring België is licentiehouder van de commerciële DAB+ frequenties
in
Vlaanderen en Brussel en verzorgt de distributie van het digitale signaal door
de ether.
In eerste instantie wordt gestart met uitzenden via twee zenders:
de
144 meter hoge Financietoren in het centrum en de zendmast Sint-Pieters-Leeuw
aan de zuidwestzijde van Brussel.
Aanvankelijk zullen alleen Top Radio, VBRO Radio, Radio Maria, Radio FG,
Radio
Stad, Club FM en Family Radio uit gaan zenden via DAB+.
De
grote commerciële zenders Q-music, Joe FM en Nostalgie doen vooralsnog niet
mee.
Zij
genieten momenteel van een voorkeurspositie om in heel Vlaanderen op FM te
ontvangen te zijn.
Via
DAB+ wordt de concurrentie flink groter en dus is het zaak om de luisteraar op
FM te houden.
De
zeven radiostations zijn vanaf 20 mei te ontvangen op kanaal 11A in de regio
Brussel.
Inmiddels
wordt er al getest door Norkring.
Op termijn wordt de dekking via Antwerpen en Gent uitgebreid naar heel Vlaanderen.
Medio
2017 wordt verwacht deze dekking gerealiseerd te hebben.
In
Wallonië hebben de publieke en grote commerciële zenders de intentie om DAB+
gezamenlijk te gaan uitrollen.
Het
wachten is echter op de uitgifte van DAB+licenties voor commerciële stations.
BEKIJK
DAB+ RADIOSPOT TOP RADIO - KLIK
HIER
RadioNL
(Martin Slijper)
Bron:muziekmuseum.skynetblogs.be
Borrelronde
PA3E
*Ma.11-5-2015:
Voor het eerst een bolvormige sterrenhoop in wording gespot
door
Caroline Kraaijvanger
Het lijkt erop dat het wetenschappers gelukt is om een bolvormige sterrenhoop
kort voor zijn geboorte dus nog voor deze sterren voort heeft gebracht te vereeuwigen.
En
dat is een primeur!
Wetenschappers
deden hun ontdekking met behulp van het Atacama Large Millimeter/submillimeter
Array.
Ze stuitten op een zeer massieve, extreem dichte wolk van moleculair gas
waarin
echter nog geen sterren te zien zijn.
De wolk bevindt zich op zo’n 50 miljoen lichtjaar van de aarde
in
de beroemde Antennestelsels: twee botsende sterrenstelsels.
Geen
sterren
De gaswolk die onderzoekers nu ontdekt hebben, is uniek,
omdat
deze in tegenstelling tot vergelijkbare objecten nog geen sterren bevat.
“Totnogtoe zijn wolken die uit konden groeien tot bolvormige sterrenhopen enkel waargenomen in hun tienerjaren,
nadat
de stervorming al begonnen was,” legt onderzoeker Kelsey Johnson uit.
De
gaswolk die de onderzoekers nu ontdekt hebben, bezit nog geen sterren.
We
zien hier dus eigenlijk een bolvormige sterrenhoop nog voor deze geboren is.
Geboorte
De
geboorte van een bolvormige sterrenhoop gaat vrij snel.
Een wolk die nu nog vrij van sterren is,
kan
in een miljoen jaar tijd al veranderen in een echte bolvormige sterrenhoop.
Het
maakt deze ontdekking nog bijzonderder.
Waardevol
Het
is een waardevolle ontdekking, zo benadrukken de onderzoekers.
Zodra sterren in een gaswolk ontstaan, veranderen ze hun omgeving
en
is niet goed meer te zien hoe die omgeving er voor het ontstaan van de sterren
uitzag.
“Om echt goed te kunnen begrijpen hoe een bolvormige sterrenhoop ontstaat,
moet
je deze echt in zijn oorsprong waarnemen.”
Zo
blijkt uit de waarnemingen van ALMA bijvoorbeeld dat de wolk onder enorme druk
staat.
Dat onderschrijft theorieën die stellen dat enorme druk nodig is
om
een bolvormige sterrenhoop te doen ontstaan.
Grote
vraag is nu natuurlijk hoe het deze gaswolk zal vergaan.
De
onderzoekers wijzen erop dat de overlevingskansen van een cluster sterren vrij
klein zijn.
“Verschillende krachten van binnen en buiten uit trekken deze objecten uiteen,
zodat het open clusters worden, zoals de Pleiaden of zodat de clusters compleet uit elkaar vallen
en
onderdeel uit gaan maken van de halo van een sterrenstelsel.”
De
toekomst van de gaswolk die de onderzoekers nu gespot hebben, ziet er echter
rooskleurig uit.
De wolk heeft een massa moleculair gas die vergelijkbaar is
met
vijftig miljoen keer de massa van de zon en de dichtheid is groot.
Op
de grote afbeelding zie je de Antennestelsels in zichtbaar licht (foto gemaakt
door Hubble).
De
inzet rechts laat een aantal wolken van moleculair gas zien.
Eén wolk (inzet links) springt eruit, omdat hierin nog geen sterren te zien zijn.
Afbeelding: NASA / ESA Hubble, B. Whitmore (STScI) / K. Johnson, U.Va. /
ALMA
(NRAO / ESO / NAOJ) / B. Saxton (NRAO / AUI / NSF).
Bron:scientias.nl
Borrelronde PA3E
*Te
koop kijkt a.u.b. voor meer informatie bij TE-KOOP
*Heeft
ook u iets te koop.
Of
weg te geven of u zoekt iets.
Misschien
hebt u informatie nodig?
Laat
het weten via het ORB e-mailadres wij nemen het dan op in de ronde.
Misschien
kan een medeamateur u helpen
*Zo
nu zijn we weer aan het einde gekomen van deze 530e
ronde.
Johan
PD2JCW,
en
onze vast copy leveranciers
wensen
u nog een prettige avond verder.
Tot
de volgende Ronde maar weer.
Terug
naar de Ronde