Ronde 621  van de Onafhankelijke Radioamateurs Brabant “ORB” 14-06-2017

* Goedenavond zend, en luisteramateurs,

U kijkt weer naar de woensdagavond ronde.

En wij proberen u, zoals bij elke ronde weer wat nieuws te brengen.

Elke éérste dinsdag van de maand is er een “besloten” bijeenkomst

van de vriendenkring.

Deze worden gehouden in het scoutinggebouw van Rey de Carle,

Bladelstraat 2 in de wijk Reeshof te Tilburg.

Op deze avonden is onze QSL manager aanwezig.

De bijeenkomsten hebben een vriendschappelijk karakter, waar we

Ervaringen kunnen uitwisselen, gewoon gezellig bij elkaar kunnen zijn.

Wat bijkletsen, met af toe een lezing.

En….Dat willen we graag zo houden

Onze ronde leider.

is vanavond Johan PD2JCW weer.

*Nieuws : GEEN SAQ UITZENDING OP ALEXANDERSON DAY Jun 07, 2017 

Helaas gaan de geplande uitzendingen van de machinezender SAQ op 17,2kHz VLF, 

die gepland waren op Alexanderson Day op 2 juli 2017, 

vanuit het World Heritage Grimeton Radio Station in Zweden, 

niet door als gevolg van uitlopende onderhoudswerkzaamheden.

Er zijn niet zo heel veel uitzendingen van deze zender: officieel maar twee per jaar. 

De ene op Alexanderson Day, waarbij de maker van deze zender wordt herdacht, 

en de tweede is op de dag voor kerst (24 december).

De uitzending die op Alexanderson Day zou plaatsvinden, vervalt dus.

Alexanderson Day biedt, als je in de buurt bent, wel een reeks aan activiteiten, 

waaronder tweemaal het starten van de Alexanderson generator, 

inclusief een lokale uitzending (zonder antennes) op de volgende tijden:

– Opstarten @10.30 (08.30 UTC) met een lokaal bericht @11.00 (09.00 UTC).

– Opstarten @13.30 (11.30 UTC) met een lokaal bericht @14.00 (12.00 UTC).

Beide generatorstarts worden gestreamd op hun YouTube kanaal.

Er worden geen QSL-kaarten gegeven deze keer en er komt ook geen lijst met luisterrapporten, 

maar men kijkt wel uit naar commentaar en verhalen (foto's worden op prijs gesteld) 

die je kunt sturen naar info@alexander.n.se.

pi4raz PA3E

*DUITSERS GAAN MOBIELEN VERBIEDEN Jun 08, 2017

Voor het zogenaamde "mobiele telefoonverbod tijdens het rijden" 

hebben het Duitse ministerie van Verkeer en Waterstaat 

en het Ministerie van Milieu aan de Federale Raad een ontwerpverordening voorgelegd, 

waarin voorgesteld wordt om het belverbod in de toekomst uit te breiden 

met "alle technische apparaten voor communicatie, informatie en entertainment elektronica."

Tot nu toe ging het uitsluitend om mobiele- en autotelefoons.

Dat meldt het blad FM-Funkmagazin in een recente uitgave.

In het voorstel wordt bijvoorbeeld expliciet 27MHz apparatuur genoemd, 

zodat je mag aannemen dat het omstreden voorstel ook voor amateur apparatuur geldt.

De redenering luidt als volgt, citaat: "Onder de genoemde apparatuur vallen alle mobiele telefoons, 

smartphones, mobilofoons en CB-apparatuur, 

ook als die alleen maar een PTT schakelaar hebben, tablets, touchscreens, elektronische organizers, 

dictafoons, e-readers, MP3-spelers, personal computers, DVD en Blu-Ray spelers, cr-rom spelers, 

Smartwatches, walkman, discman en notebooks.

De voorzitter van het Ronde Tafel Amateuroverleg (RTA), Christian Entsfellner, DL3MBG, 

wijst erop dat deze wijziging ook gevolgen gaat hebben voor andere radio gebruikers, 

zoals bedrijfsmobilofoongebruikers, taxi's, motorrijscholen, wegonderhoud, CB-clubs enz.

Daarom heeft het RTA al contact gelegd met verschillende CB-radioclubs en professionele chauffeursorganisaties.

De veranderingen in de verkeerswetgeving worden op 21 juni onder punt 9 in de Federale Raad besproken.

Omdat de beslissing daar genomen wordt, heeft het RTA al de eerste contacten gelegd 

met leden van het Europees Parlement en de commissievoorzitters.

Wordt vervolgd...

pi4raz PA3E

 *Hallo Luisteraars dit kwam ik tegen

Radiopiraat van nu is harde crimineel die zender met asbest beschermt

Etherpiraten vertonen steeds vaker crimineel gedrag en 'beschermen' 

hun illegale zenders met asbest of vaten brandstof.

Ook mishandelen en bedreigen ze inspecteurs van Agentschap Telecom.

David Bremmer 08-06-17,

Mede door torenhoge boetes tot 45.000 euro hebben duizenden etherpiraten 

er afgelopen jaren de brui aan gegeven.

Zij draaien hun plaatjes enkel nog op internet of zetten een legale evenementenzender neer.

Een kleine groep diehards weigert echter te stoppen, 

constateert Agentschap Telecom in zijn nieuwe jaarverslag dat vandaag verschijnt. 

De toezichthouder is afgelopen jaar 127 keer naar de strafrechter gestapt 

en gaat tegenwoordig vaak met politiebescherming op pad.

Het probleem speelt met name in landelijke gebieden te Overijssel, 

Drenthe, Friesland en Groningen.

,,Radiopiraten van nu zijn niet langer de kwajongens van vroeger, maar keiharde criminelen'', 

zegt John Derksen, plaatsvervangend hoofdinspecteur.

,,Het gaat om een fanatieke groep van 150 mensen die niet schroomt 

om geweld te gebruiken of inspecteurs thuis te bedreigen.”

Twee weken geleden werd een inspecteur nog uit zijn auto getrokken.

Agressief

De piraten gebruiken bovendien steeds agressievere tactieken.

Het barricaderen met asbestplaten is allang geen incident meer.

In Hengelo troffen inspecteurs begin dit jaar het kankerverwekkende materiaal 

aan toen ze illegaal radiostation Standalone uit de lucht wilden halen.

In Hoogeveen barricadeerden piratenzenders Rini, de Bolderkar 

en Studio Marcello hun gezamenlijke mast met asbest, 

net als eerder radiopiraat Ster van Twente in Overijssel.

Levensgevaarlijk

Twentse zendpiraten gebruiken een inbeslaggenomen en weer teruggegeven zendmast 

als trofee en lichtmast bij een piratenfeest.© Wouter Borre

Wij zijn vorig jaar 127 maal naar de strafrechter gegaan.

Vaak is de dader helaas onvindbaar.

John Derksen, Agentschap Telecom

In het Gelderse Zieuwent hingen piraten eind april een vat diesel naast hun illegale zender.

Nieuwste tactiek is het inbreken in kasten van mobiele providers als KPN of in watergemalen, vertelt Derksen.

,,Daarna tappen ze illegaal stroom af voor hun illegale zenders.”

Hij spreekt van levensgevaarlijke situaties voor inspecteurs en de maatschappij. 

,,Door uitval van mobiele netwerken is 112 moeilijker bereikbaar 

of valt het C2000 netwerk voor politie hulpdiensten uit.

Bovendien zorgen deze praktijken voor milieuschade.”

Door al deze criminele praktijken stapte Agentschap Telecom afgelopen jaar 127 keer naar de strafrechter.

Probleem is echter dat nauwelijks te achterhalen valt wie de eigenaar van de illegale apparatuur is.

Van de 127 strafzaken was er slechts bij 9 een aanwijsbare dader.

,,Op heterdaad betrappen lukt zelden en eigenaren zijn moeilijk te vinden.”

De zender langer in de lucht houden om piraten zo te betrappen is ook geen optie. 

Vaak wordt er onder valse naam uitgezonden.

,,Bovendien blijft de gevaarlijke situatie zo in stand.”

De toezichthouder heeft echter een lange adem.

Regelmatig wordt later alsnog een dader gevonden, waarna de rechtszaak wordt heropend.

Zeecontainers

En zo blijft het kat en muisspel tussen Agentschap Telecom 

en de resterende piraten nog even voortduren.

Het hangen van piratenzenders in hoogspanningsmasten is eveneens populair. 

Voordeel voor de piraat: met relatief laag vermogen kan over een groot gebied worden uitgezonden.

,,Het is alleen levensgevaarlijk, zowel voor piraten als voor ons'', stelt Derksen.

Nieuw is ook dat piraten zeecontainers gebruiken, waarin zenders worden geplaatst. 

Onder meer de Haaksbergse zender Nieuwjaars Combinatie Rietmolen (NCR) gebruikte die methode.

Aangezien de zeecontainer met dikke sloten was beveiligd, 

kon die alleen met een slijptol worden opengemaakt.

bd.nl PA3CAZ

*Zendbeperking tijdens Awakenings 08/06/2017 door PH4X

Tijdens Awakenings, een dance-event 

dat plaats zal vinden op het evenemententerrein in Spaarnwoude boven Haarlem, 

gelden er zendbeperkingen. 

Deze duren van woensdag 21 juni tot en met zondag 25 juni 2017 

en gelden voor de gehele 13 cm band (2320-2400 MHz) in een omtrek van 35 kilometer rondom Spaarnwoude.

Een overzicht van de actuele beperkingen is altijd te vinden op de website van Agentschap Telecom 

of op Hamnieuws onder het kopje ‘zendbeperkingen’.

Let op: Vergunningen voor DAV-verbindingen zijn permanent uitgegeven.

Uitsluitend tijdelijke vergunningen worden nog gemeld bij de zendbeperkingen. 

Verzeker u ervan dat de frequentie vrij is alvorens een uitzending te starten, 

met name als er grotere evenementen in de nabije omgeving zijn.

Hamnieuws PA3E

*AT: Zendamateurs zoeken hogere frequenties op 08/06/2017 door PH4X

Het aantal zendamateurs in Nederland blijft stabiel op 13.000.

Dat schrijft Agentschap Telecom in haar jaarverslag ‘Staat van de Ether’, 

dat vandaag op haar website gepubliceerd is.

De verwachting is dat het aantal zendamateurs ook gelijk zal blijven.

Welk merkt de toezichthouder op 

dat het spectrumgebruik zich meer lijkt te verplaatsen naar hogere frequenties.

Dit zou een landelijke trend zijn, naast de overgang van analoge naar digitale technieken.

In Nederland zijn momenteel zo’n 13000 radiozendamateurs.

Het aantal vergunningen en registraties in deze sector is stabiel.

Naar verwachting blijft dit ook de komende jaren zo.

Hun spectrumgebruik lijkt zich te verplaatsen naar hogere frequentieruimte.

Dit is een landelijke trend.

Tegelijkertijd is er sprake van een overgang van analoge naar digitale technieken.

Vanaf 2017 geldt een nieuwe gedragslijn voor radiozendamateurs.

Deze biedt meer ruimte voor experimenten.

Meer info

Hamnieuws PA3E

*System Fusion (C4FM) repeater in Hilversum            08/06/2017 door PH4X

In Hilversum zal een System Fusion (C4FM) repeater komen.

Dat valt te lezen op de Hobbyscoop Facebook pagina.

Naar verwachting wordt de repeater nog deze maand geactiveerd.

De repeater krijgt de roepletters PI1NOS.

De frequentie zal 438.4500 MHz zijn, 

met welk netwerk (BrandMeister of Yaesu) 

de repeater zal verbinden is nog niet bekend.

Naar verwachting zal de repeater in mixed-mode gaan draaien, 

zodat zowel analoge als digitale gebruikers er op kunnen experimenteren.

Hamnieuws PA3E

* DKARS organiseert weer een Weak signal dag  09/06/2017 door PH4X

DKARS zal in samenwerking met ASTRON 

een Weak Signal dag voor de hogere frequenties organiseren.

Deze vindt plaats op zaterdag 14 oktober a.s. en duurt van 11.00 uur tot 17.00 uur. 

De dag zal plaatsvinden in het Drentse Dwingeloo, 

bij zendamateurs bekend als de plek waar de radiotelescoop (PI9CAM) staat.

Het (voorlopige) programma ziet er als volgt uit:

11.00  Opening

11.15  Lezing (nader in te vullen)

12.15  Lezing (nader in te vullen)

13.15  Lunchpauze en rondleiding bij de telescoop

14.00  Lezing PA3DZL: een multiband EME station

15.00  Lezing (nader in te vullen)

16.00  Lezing PA0EHG: Ruis in amateur ontvangers

17.00  Einde van de weak signal dag

Aanmelden vooraf is verplicht.

Daarbij moet ook het kenteken van de auto doorgegeven worden.

Dit in verband met de beveiliging van het terrein.

Aanmelden kan via e-mail bij Hans (PA0EHG) 

op het adres: pa0ehg@amsat.org  op uiterlijk 1 oktober 2017.

Aan het einde van de dag is er nog gelegenheid 

om gezamenlijk een diner bij de plaatselijke chinees te gebruiken.

Dit is op eigen rekening.

Meer informatie staat op de website van PA0EHG.

Hamnieuws PA3E

* De Gooise Zondagmorgenronde op PI6TEN 12/06/2017 door PH4X

Nederland telt een nieuwe ronde.

Deze zal gehouden worden op zondagen en start om 12.00 uur via de repeater PI6TEN.

Deze zendt uit op 29.690 MHz (ingang -100 kHz).

Dat laat Arthur (PD1ZON) weten.

Hamnieuws PA3E

* (Amateur) Televisie, maar anders... deel 3 Door Michiel PE1SCM

In het vorige deel hebben we het gehad over de PhonoVision platen van Baird.

In 1926 kreeg hij hierop een patent.

Helaas kende de praktisch uitvoering de nodige problemen, 

waarbij voornamelijk de synchronisatie van de beelden op de platen 

met de weergevende Nipkov-schijf (is Nipkowschijf) iets was dat Baird maar slecht opgelost kreeg.

Bij gebrek aan demonstraties verdween daarom PhonoVision na 1934 uit de publicaties.

In de jaren 80 en 90 zijn er met succes pogingen ondernomen om de beelden van de

originele Phonovision platen af te spelen.

Met behulp van digitalisatie van de  signalen en verwerking in software 

was het mogelijk om de beelden voor de eerste keer te bekijken en te begrijpen.

Door de beperkingen van de platen zijn de op  die manier herstelde beelden 

aanzienlijk minder van kwaliteit dat de originele  studiokwaliteit.

Jammer genoeg is het daarom onmogelijk om aan de hand van de  beelden te beoordeling 

hoe goed of slecht het 30-lijnen mechanische systeem van  Baird nu daadwerkelijk was.

Wel geeft het een goed beeld hoe de opnames gemaakt  werden 

en welke problemen Baird allemaal tegenkwam bij zijn pogingen 

om een bruikbare en praktische methode voor video-opname te maken.

Er zijn slechts 5 originele PhonoVision platen bewaard gebleven, 

gedateerd tussen 20 september 1927 en 28 maart 1928.

Het opgenomen signaal van deze platen is te vinden op de website van D.F. McLean, 

http://www.tvdawn.com/ .

Tevens gaat hij daarbij in op de beelden en wat hij bij het restaureren heeft gezien.

Daarbij is de progressie die Baird maakte in de beelden terug te zien.

Daarnaast is er op zijn website informatie te vinden over andere beeldplaten

uit dezelfde tijdsperiode die bewaard zijn gebleven.

Deze gebruiken allemaal dezelfde 30-lijnen standaard met 12.5 beelden per seconde 

die Baird en de BBC hanteerden in de eerste uitzendingen.

Een van de mooiste pagina's vind ik zelf een opname die vermeld staat, gemaakt

door een kijker van de BBC thuis.

Hij maakte een opname van een uitzending met het zogenaamde 'Silvatone' systeem.

Dit systeem was verkrijgbaar eind jaren 30 en kostte toentertijd 4 pond, 12 shilling. 

vergelijkbaar met ongeveer 300.38 pond oftewel ruim 350 euro in huidige prijzen.

Gemaakt door Cairns en Morrison Ltd in Londen was dit een redelijk succesvol

opnamesysteem.

Het apparaat maakte het mogelijk om zelf via een microfoon een opname te maken 

op een 7-inch aluminium schijf die op 78 toeren per minuut draaide.

Voor het genoemde bedrag kreeg je naast het apparaat ook zes lege schijven.

Elke schijf kon maar 1 keer met een opname beschreven worden.

Wilde je de schijven meerdere keren afspelen dan was een speciale zachte naald nodig 

in plaats van de standaard meegeleverde stalen naald.

De kwaliteit van de opnames was matig, 

zelfs naar de standaard van die dagen gemeten.

Dit maakt een televisieopname op dit medium speciaal, 

zeker omdat het systeem er zeker niet voor gemaakt was.

Waarom zijn deze uitzendingen zo interessant?

Het was al met al de begintijd van een medium 

dat we nu niet meer kunnen wegdenken uit onze huidige maatschappij.

Daarnaast waren de technische uitdagingen in die tijd groot en dat maakt het alleen maar meer bijzonder 

dat het in die tijd uberhaupt mogelijk was om beelden op te nemen, uit te zenden en (beperkt) vast te leggen.

Illustrerend hiervoor is het volgende.

De BBC startte met regelmatige uitzendingen in het 30-lijnen mechanische formaat op 22 augustus 1932.

Initieel werden de uitzendingen elke weekdag behalve donderdagen gedaan rond 11 uur 's avonds

nadat de radio-uitzendingen gestopt waren.

De uitzendingen duurden slechts 30 minuten en werden live gemaakt 

met slechts 1 camera vanuit Studio BB in de kelder van het BBC Broadcasting House in het West End van Londen.

De studio in kwestie was klein en het uitzenden met slechts 1 camera een grote uitdaging.

Stel je voor dat je een 30-minuten durend live programma moet maken met je smartphone of camcorder.

De camera moet op een vaste positie op een statief staan, hij kan niet verplaatst worden.

Er is alleen mogelijkheid voor horizontale bewegingen, verticaal behoort niet tot de

mogelijkheden.

Er is geen zoom-functie beschikbaar...

-------- PI4VRZ/A Groetjes Arie PD7AVR

* MEXICO WIL FM IN SMARTPHONES Jun 12, 2017

Mexico heeft het AT aldaar, het Federal Telecommunications Institute, 

een nieuwe regel goedgekeurd die vereist dat alle telefoonfabrikanten de techniek 

die de ontvangst van FM-signalen door de telefoons mogelijk maakt, inschakelen.

Dat rapport verscheen in emarketer en luidt als volgt:

Deze goedkeuring komt na maanden van druk, 

uitgeoefend door de National Chamber of Radio and Television Industry (CIRT), 

en maakt Mexico het eerste land ter wereld met zo'n regel.

CIRT merkt op dat de meeste smartphones al ontworpen zijn met een ingebouwde FM radio ontvanger.

Maar willen de smartphone gebruikers de radio signalen ook kunnen ontvangen op hun apparaat, 

dan moeten de ontvangers daar wel voor enabled worden door de fabrikanten.

Tijdens het lobby traject gebruikte de CIRT als argument dat in noodgevallen 

of natuurrampen mobiele netwerken waarschijnlijk compleet uitvallen.

Onder deze omstandigheden kunnen smartphones met FM door de overheid gebruikt worden 

om (waarschuwing)berichten naar burgers te sturen.

Zo'n regel werpt wel vragen op, zoals hoe het FM signaal bij de ontvanger chip in de telefoon moet komen.

Want hoewel het softwarematig geen probleem is om de interne FM functionaliteit in te schakelen 

door een wijziging in de firmware, 

gaat het niet werken zonder geschikte antenne.

Eens maakten de telefoons gebruik van de oortelefoonkabel als antenne, 

maar in de laatste telefoons zoals de iPhone 7 wordt gebruik gemaakt van draadloze headsets 

en dan heb je geen draadje meer die je als antenne kunt misbruiken.

Nog afgezien van het feit dat in West-Europese landen 

ingezet wordt op het opheffen van het analoge zendernetwerk 

ten faveure van digitale technieken zoals DAB, 

en dat heb ik nog in geen telefoon gezien.

Het hele verhaal vind je op:

https://www.emarketer.com/Article/New-Rules-Mexico-Unlock-FM-Radio-on-Smartphones/1015988

pi4raz PA3E

* Call mutaties sinds vorige week.

Uitgegeven Calls

PA1HDC PA1PCF PA2KV PA3EAW PA5EN PA5I

PB0W PB5W

PD0WIM PD2AVD PD3MK PD4HV PD5THS PD8GZ

Ingetrokken Calls

PA1ABJ PA3WL

PD0PBO PD0WJS PD4V

Momenteel zijn er 12568 actieve calls

pi4raz PA3E

* POLL ONWEERDETECTOR  Jun 13, 2017

Eindelijk is het zover: we kunnen onze superdeluxe onweerdetector aan gaan bieden.

Het heeft lang geduurd, maar er waren dan ook wel een paar vuiltjes op te lossen. 

En nu durven we het wel aan om er een kitje van te maken.

Voor een uitgebreid verhaal over de onweerdetector, lees de RAZzies van januari dit jaar .

De detector bestaat uit een detectorprintje voorzien van antenne en eigen processor 

die de valse pulsen van de echte ontladingen scheidt, 

aangestuurd door een Arduino processor.

Daarnaast zit er een Wifi printje in waardoor hij in staat is om de tijd uit het netwerk te halen, 

en waarmee je op afstand kunt inloggen op de detector om de statistieken van het apparaat uit te lezen.

Je kunt een drempel instellen waarbij hij een hoorbaar alarm afgeeft (pieptoontjes) 

als de drempel overschreden wordt, bijvoorbeeld 5 ontladingen per minuut, 

zodat je op tijd je antennes eruit kunt trekken.

Sommige Chinese onderdelen (voor in totaal €5) moet je zelf even bestellen, 

omdat de douane tegenwoordig ontzettend vervelend doet als we daar kratten van het land in laten komen.

En dan wordt door de BTW en de invoerrechten de zaak ineens een stuk duurder.

We beginnen met een poll om de belangstelling te peilen.

Dat is dus nog geen aankoopverplichting: het is alleen voor ons om te kijken 

of er voldoende belangstelling is om het project verder op te tuigen.

Hoe meer belangstelling, hoe goedkoper het kan worden, 

dus duurder dan wat je nu ziet, wordt het niet.

Vragen kan je altijd stellen via info@pi4raz.nl  of via de repeater, 

als we daar aanwezig zijn.

Of op de clubavonden...

Inschrijven kan HIER

We zijn benieuwd naar de belangstelling.

pi4raz PA3E

* Kidsday 2017

Zondag 18 juni 2017 is het wereldwijd Kidsday

Op die dag mogen radioamateurs jeugd en jongeren achter de set plaats laten nemen 

om verbindingen te maken met leeftijdsgenoten waar ook ter wereld.

Kidsday is een uitgelezen moment om de jeugd kennis te laten nemen van onze hobby, 

de wereld van de draadloze verbindingen.

Velen realiseren zich niet dat hun huidige mobieltje 

een uitvloeisel is van wat radio amateurs jaren geleden ontdekt hebben en mee geëxperimenteerd hebben

Om een goede kans te hebben om verbindingen te maken, worden de volgende frequenties aanbevolen:

- 80m: 3,650 - 3,750 MHz

- 40m: 7,080 - 7,120 MHz

- 20m: 14,270 - 14,300 MHz

- 15m: 21,360 - 21,400 MHz

- 10m: 28,350 - 28,400 MHz

- 2m: 145,350 MHz

Referenties, informatie:

VERON Kidsday 2017

ARRL Kidsday 2017

PI4WNO RTTY-bulletin PA3E

* Wereld Kastelen weekend

Op 17 en 18 juni 2017 zullen voor de 8-ste maal de internationale radio amateur activiteiten plaats vinden 

vanaf kastelen en forten tijdens het World Castles Weekend 2017 (WCW-2017).

Stations die werken vanaf een locatie bij een kasteel geven als exchange 

zoals gebruikelijk een rapport en het nummer van het kasteel (PA-xxxxx).

WCAG leden geven een rapport en hun lidnummer en overige stations geven enkel een rapport.

Er zijn chaser awards voor het werken van kastelen en WCAG leden (vanaf 5 contacten) 

en een award voor activators die mee hebben gedaan aan het event dit weekend. (www.cotapa.org)

PI4WNO RTTY-bulletin PA3E

* Hitte bestendige condensatoren

Hitte is een van de grootste vijanden van elektronica.

Bij Fraunhofer heeft men een condensator ontwikkeld 

die temperaturen tot 300 graden Celsius kan weerstaan.

Bescherming tegen stof en vocht is geen probleem, 

maar hitte blijft een probleem als het in het onderdeel zelf wordt opgewekt.

Waar een elektrische stroom vloeit wordt altijd warmte opgewekt via de ohmse verliezen.

Vaak is er geen ruimte om de warmte af te laten vloeien naar buiten.

En voor componenten die in een hete omgeving moeten werken is het probleem des te erger.

Standaard zijn elektronische componenten bestand tegen temperaturen tot 125 graden.

Een condensator is in principe een eenvoudig component.

Twee geleiders met een groot oppervlak en daar tussen een dunne isolerende laag.

Dorothee Dietz, wetenschapper bij Fraunhofer IMS en haar team hebben, 

door het gebruik van een mengsel van nieuwe materialen en ontwerp foefjes, 

de hitte bestendigheid aanzienlijk weten te verhogen.

Als geleider materiaal wordt silicium en ruthenim gebruikt, 

een combinatie die bijzonder hitte bestendig is.

Tijdens de productie worden minuscule gaatjes in de geleiders ge-etched, 

waardoor de effectieve oppervlakte vergroot wordt.

Daardoor kan de diëlektrische laag dikker worden.

En een dikker diëlectricum is beter bestand tegen hitte en heeft een grotere lekweerstand.

De andere vernieuwing is gebruik van een mengsel van tantaal pentoxide en aluminium oxide 

als dilectrisch materiaal, dat een hoge diëlektrische constante bezit.

Deze nieuwe condensator kan worden geproduceerd met behulp van het MOS proces, 

dat grote flexibiliteit en nauwkeurigheid

toestaat. (Fraunhofer)

PI4WNO RTTY-bulletin PA3E

*Hall-effect motoren

Het Hall-effect wordt grootschalig gebruikt in sensoren, 

maar het gebruik om stroom in kracht om te zetten in weinig bekend.

Onlangs keerde een OTV-4 van de Amerikaanse luchtmacht terug van een 2 jaar durende ruimtevlucht, 

welke voorzien was van een vernieuwd soort Hall-effect motoren.

Laag vermogen Hall-effect motoren, Hall-thrusters, 

werden in de ruimtevaart vooral gebruikt voor koers correcties en in interplanetaire missies.

De in de OTV-4 gebruikt motor had echter een vermogen van enkele kilowatts.

De missie was onder meer bedoeld om de betrouwbaarheid van dit type motor te testen.

Een Hall-effect motor, Hall-thruster, is een soort ionen motor, 

waarbij de ’brandstof’ versneld wordt door een elektrisch veld.

Zij worden al sinds 1960 bestudeerd.

Zij produceren veel minder impuls dan de chemische raket motoren, 

maar kunnen dit veel langer volhouden.

Hall-effect motoren houden elektronen gevangen in een magnetisch veld, 

waardoor die op efficiënte wijze een gas ioniseren, zodat de ionen versneld kunnen worden in een elektrisch veld.

In de uitgestoten ionen pluim wordt de lading weer geneutraliseerd door elektronen injectie.

Gebruikte ’brandstoffen’ lopen uiteen van krypton, argon, bismut, jodium, magnesium tot zink.

De uittreed snelheid van de ionen is hoog, tot wel 50 km per seconde.

De levensduur van dergelijke motoren was onvoldoende.

Een groot probleem was erosie veroorzaakt door het plasma dat in aanraking met de keramische wanden komt.

Door een verbeterde constructie van het magnetisch circuit en een betere gasstroom geleiding kon

NASA de erosie aanzienlijk verminderen.

Daarnaast wordt een constructie toegepast waarbij aangetast wandmateriaal continue wordt verwijderd.

Hall effect motoren in alle formaten worden nu grootschalig toegepast in de ruimte vaart. (PA0PHB)

PI4WNO RTTY-bulletin PA3E

* Nauwkeurige thermometer:

In het februarinummer van Funk Amateur wordt op de blz. ‘n 134,135 

en gedeeltelijk op 136 een zeer nauwkeurige thermometer beschreven met het gebruik van een TSIC306 als sensor.

Het meetbereik is van -50 tot 150 graden Celsius met als nauwkeurigheid een 0,5 procent.

De benodigde DC spanning ligt tussen de 2,97 en 5,5 Volt.

Het geheel in de testfase is gebouwd op een gaatjes boord printplaat met als  micro

controller een ATtiny2313.

Er zijn een vijftal fotootjes geplaatst, een tabelletje met technische data en een

principeschema.

PI4GAZ PA3E

* Grote meetfouten bij slimme meters:

Veel elektronische verbruiksmeters voor particuliere stroomaansluitingen, 

de zogenaamde 'slimme meters', meten het verbruik van bepaalde apparaten verkeerd. 

Onderzoekers van de universiteit Twente en de hogeschool van Amsterdam 

hebben een verzameling meters getest die in de periode 2004-2014 zijn gefabriceerd.

UT-hoogleraar frank Leferink schat dat in de meterkasten van zeker 750.000 Nederlandse huishoudens 

een meter is geïnstalleerd die potentieel foute meterstanden aangeeft.

Hoewel alle meters voldeden aan de Europese normen en de daarin voorgeschreven nauwkeurigheid, 

werden meetfouten vastgesteld van -30 tot +582 procent.

De afwijkingen traden vooral op bij schakelde apparaten, zoals spaar- en ledlampen.

In combinatie met een dimmer waren de afwijkingen het grootst.

Volgens onderzoekers ligt de oorzaak van de meetfouten bij de gebruikte componenten in slimme meters.

Zogeheten Rogowski-spoelen zorgen in combinatie met de schakelende

apparaten voor te hoge meetfouten, Hall sensoren geven een te lage meetwaarden. 

De klassieke 'draaiende' stroommeters zijn wat dat betreft duidelijk betrouwbaarder.

Led- en spaarlampen zijn wel populair, 

maar in veel huishoudens nemen ze slechts een klein deel van het energieverbruik voor hun rekening.

Het is daarom nog maar de vraag of de foute metingen veel invloed op de kostenrekening hebben.

De onderzoekers bekritiseren echter terecht de huidige normen voor slimme meters, 

omdat die te weinig rekening houden met moderne apparatuur.

Als je graag wil controleren of je eigen slimme meter ook meetfouten maakt, 

kun je op de website van de netbeheerder een lijst vinden met type nummers van mogelijk 'foute' meters.

Het gaat om diverse modellen Landis en Ikra-meters en een Echelon en Enermet model.

Eventueel kun je contact opnemen met je energieleverancier en de situatie uitleggen 

zodat de netbeheerder kan worden geïnformeerd over je zorgen.

Zelf maar je meter controleren is niet verstandig: 

de huidige standaardtests merken de fouten niet op en de controle is erg prijzig.

Bron: c't Magazine voor computertechniek nr. 5, 2017

Ik heb voor geïnteresseerden op het internet een lijstje gevonden van mogelijk onbetrouwbare meters 

(Piet PA0POS)

Netbeheerders hebben nu een lijst opgesteld met typenummers van meters die kunnen afwijken:

Echelon 83331-1IMAD KAP4

Enermet E420-n(t)(s) P8KM

Iskra MT371-D1A52 ZBEP

Iskra MT171-D2A52 RBEN

Iskra MT382-D2A52 ZBBD

Iskra MT171-D2A52 ZBER

Iskra MT382-D2A52 ZBEV

Landis + Gyr ZCF110CBtFs2 E0004

Landis + Gyr ZMF110CBtFs2 E0005

Landis + Gyr ZCF120ABd(F)s2 KAAE

Landis + Gyr ZMF120ABdFs2 ZAEX

Meer interessante informatie kunt u lezen op de volgende site:

https://tinyurl.com/zwyj4cp

Piet PA0POS  PI4GAZ PA3E

*Onze moppen van de week:

Let toch op als je aansluit bij een nieuwe club !

Gisteren vroeg mijn vrouw mij waarom ik niet iets nuttigs doe met mijn vrije tijd 

nu ik al enkele jaren op pensioen ben.

Zij stelde voor dat ik naar het seniorencentrum zou gaan 

om er wat contact te hebben met de mannen aldaar.  

Dat heb ik dus gedaan en toen ik vorige nacht thuis kwam 

heb ik haar verteld dat ik mij aangesloten had bij een parachuteclub.

Zij zei: "Ben je op je kop gevallen ?  

Je bent ruim 65 jaar oud en nu ga je nog beginnen met uit vliegtuigen te springen !"

Fier toonde ik haar de lidmaatschap kaart die ik gekregen had.  

Ze zei: "Jij idioot, waar is je bril ?

Dit is geen lidmaatschap kaart van een parachuteclub maar van een prostitutieclub !!!"

Nu zit ik serieus in de knoei en weet niet meer wat te doen

want ik tekende voor vijf sprongen per week ! 

Het leven van een senior wordt er niet gemakkelijker op.

Mijn penvriendin PA3E

Deze kwam ik tegen.

2 dames op heel hoge leeftijd zijn met elkaar aan het praten

over hoe het moet gaan als ze er niet meer zijn.

Zegt de een: Ik wil begraven worden met een hele mooie steen erop met een passende tekst.

Waarop de ander zegt: Ik wil straks worden gecremeerd

en uitgestrooid worden hier in het dorp in de winkel van AH.

Waarom daar??  vraag de andere dame.

Waarop zij zegt: 

Dit lijkt mij de enige manier om te zorgen

dat mijn dochter mij 2 maal per week komt blijven bezoeken.

Bron:  Weekblad Gilze-Rijen Frans PA3CAZ

Geen kunst

Zonsondergang in Zandvoort.

Een kunstschilder schildert hoe de zon in de zee zakt.

Loopt er opeens een kind langs met zijn vader.

'Erg voor die man, he,' zegt het kind.

'Wat bedoel je?' vraagt de vader.

'Nou,' zegt het kind. 'Die man is te arm om een fototoestel te kopen!'

 Bron: Panorama nr. 29, 2016

PI4GAZ PA3E

*Heeft ook u iets te koop.

Of weg te geven of u zoekt iets.

Misschien hebt u informatie nodig?

Laat het weten via het ORB e-mailadres wij nemen het dan op in de ronde.

Misschien kan een medeamateur u helpen*

Zo nu zijn we weer aan het einde gekomen van deze 621e ronde.

Johan PD2JCW,

en onze vast copy leveranciers

wensen u nog een prettige avond verder.

Tot de volgende ronde maar weer.

Het ORB TEAM

Terug naar de Ronde