Het
is 23 Nov 2022, Ronde 842 van de
Onafhankelijke Radioamateurs Brabant “ORB”
*
Goedenavond zend-, en luisteramateurs,
U
luistert naar de woensdagavond ronde van de ORB.
Wij
proberen u, zoals bij elke ronde weer wat nieuws te brengen.
Onze
rondeleiders zijn Johan PD2JCW en Frank PF1SCT
De
eindredactie en webpagina worden verzorgd door Edmond PA3E.
We
bekijken momenteel hoe de ORB-bijeenkomsten
een
vervolg kunnen krijgen.
Hierover
volgt binnenkort meer informatie.
Om
de website bij te houden en tevens onze uitzendingen
door
te zetten naar listen2myradio .
Zoeken
we ook iemand om dit op termijn over te nemen van Edmond.
Het
mag ook een luisteramateur zijn.
De
uitbreiding van het ORB-team is op korte termijn noodzakelijk.
Wanneer
u ons wil helpen laat het ons dan weten via PA3E@home.nl
Met
vriendelijke groet, Edmond PA3E, Johan PD2JCW en Frank PF1SCT.
*Triltrucks op pad voor de Einstein Telescope.
Frank Webmaster PI4RAZ.
Geplaatst op 10 november 2022
Een colonne van drie triltrucks heeft gedurende een week in september
de structuur van de Zuid-Limburgse bodem in kaart gebracht
ter voorbereiding op de eventuele bouw van de
Einstein Telescope.
De zogeheten vibroseistrucks zijn zware trucks
die tussen hun vier wielen een trillingsplaat
hebben.
Zodra de trucks stil staan duwen ze de plaat stevig tegen de grond,
zelfs zo dat de truck zelf wat wordt
opgetild.
Daarna wordt de plaat in trilling gebracht;
eerst met een lage frequentie van een paar Hz
oplopend tot 100Hz.
In het landschap zijn 1300 sensoren geplaatst,
met een onderlinge afstand van 10 meter,
die de reflecties van de trillingen door ondergrondse structuren meten.
Daarmee kan een gedetailleerd beeld worden
gemaakt van de ondergrond.
Die informatie is belangrijk bij de voorbereidingen voor de Einstein Telescope,
de ondergrondse detector voor zwaartekrachtsgolven
die mogelijk in het gebied zal worden
gebouwd.
De ideale ondergrond voor de telescoop is isotroop,
oftewel van een materiaal dat een structuur heeft die in alle richtingen gelijk is,
en zonder water.
Op voorhand lijkt de Limburgse bodem geschikt,
omdat deze hard is maar afgedekt met een
dempende zachte laag zandsteen.
Einstein Telescope
De Einstein Telescope is een meetinstrument dat trillingen van de ruimte
zelf kan opvangen die vanuit het heelal de
aarde bereiken.
Deze trillingen ontstaan door botsende zwarte gaten en neutronensterren
en bieden een heel nieuw venster op de
kosmos.
De telescoop bestaat uit drie 10 km lange buizen die samen een driehoek vormen
waarin een zeer gevoelige laseropstelling
wordt geplaatst.
De installatie wordt 100 meter onder de grond geplaatst,
zodat de telescoop geen last heeft van
storende trillingen uit de omgeving.
https://www.pi4raz.nl/
Edmond PA3E
*75 jaar transistor.
Frank Webmaster PI4RAZ.
Geplaatst op 14 november 2022
Tenzij je een liefhebber bent van bootankers,
is de kans groot dat je veel van je amateurradio-succes
te danken hebt aan de transistors
die het hart en de ziel vormen van je installatie
en andere station apparatuur.
De Electron Devices Society van de IEEE (Eye Triple E’s)
heeft een groot deel van het komende jaar gereserveerd
om het 75-jarig jubileum van de transistor te
markeren.
Door velen beschouwd als de basis van de elektronica-industrie,
werd de transistor in 1947 gemaakt in Bell Labs in New Jersey,
waardoor vacuümbuizen
voor de meeste gebruikers van elektronica
buitenspel werden gezet.
De ontwikkeling ervan leverde in 1956 de Nobelprijs voor natuurkunde
op voor het trio dat de transistor heeft gemaakt en nu,
zoveel jaren later,
krijgt de erkenning vanaf volgende maand een
nieuw leven.
De Electron Devices Society van de IEE zal in 2023 een reeks vergaderingen
en conferenties houden,
gewijd aan de transistor en aan veel van de apparaten
die het inspireerde en mogelijk maakte.
Het eerste programma is de IEE International Electron Devices Meeting
die van 3 tot en met 7 december in San
Francisco wordt gehouden.
Ook het komende jaar zal er genoeg geschreven materiaal
te lezen zijn over de transistor.
Leden van de Society schrijven een boek over de ontwikkeling ervan
en de EDS-nieuwsbrief en IEEE Spectrum
zullen de komende maanden technische
artikelen over de transistor publiceren.
https://www.pi4raz.nl/
Edmond PA3E
*Neurale audio codec van Facebook.
Frank Webmaster PI4RAZ.
Geplaatst op 16 november 2022
Facebook Research heeft een neurale audiocodec ontwikkeld
en gepubliceerd met een hoge compressieverhouding
en HiFi-kwaliteit, te vinden op github.com/facebookresearch/encodec
De codec draait in realtime op een CPU en bereikt
een compressiesnelheid van 1,5 kbps voor muziek
en 0,9 kbps voor spraak met een audiobandbreedte van 12 kHz.
Het is gebaseerd op eerder werk dat al lang bekend is
en een zogenaamde CNN-architectuur (Convolutional
Neural Network).
Neurale netwerken worden gebruikt voor spraakassistenten
en spraakverbetering,
maar hebben nog weinig toepassingen gevonden
in amateurradio.
Aangezien een groot deel (82%) van het internetverkeer
afkomstig is van audio- en videotransmissie,
is er grote belangstelling voor het ontwikkelen van efficiënte,
d.w.z. sterk comprimerende codecs.
Met FreeDV bestaat er al een digitale spraaktransmissiemethode voor HF,
maar deze gebruikt nog geen neurale codecs.
Neurale, open source codecs kunnen in de toekomst leiden
tot aanzienlijk verbeterde spraakkwaliteit en frequentiegebruik
op alle amateurbanden en bieden veel
mogelijkheden voor digitale zelfbouw.
Om de spraakkwaliteit van de EnCodec te demonstreren en te beoordelen,
heeft Dr. Matthias Jung, DL9MJ, audiobestanden
met verschillende compressiefactoren gecreëerd,
zie https://dl9mj.de/encodec/.
EnCodec haalt daarbij een compressiefactor tot 700
in vergelijking met het originele WAV-bestand,
terwijl een standaard MP3-bestand slechts
factor 2 haalt.
Https://www.pi4raz.nl/
Edmond PA3E
*Transatlantic Centenary Tests.
Frank Webmaster PI4RAZ.
Geplaatst op 17 november 2022
In het begin van de jaren twintig van de vorige eeuw
ontstond de internationale amateurradio.
Een reeks belangrijke mijlpalen heeft ertoe geleid
dat er in een periode van zo’n vijf jaar eerst nog geen enkele amateur-uitzending
ooit op een ander continent was gehoord,
tot intercontinentale
tweerichtingscommunicatie die gemeengoed werd.
De RSGB organiseert “The Transatlantic Centenary Tests”
op de HF-banden om de honderdste verjaardag
van de verwezenlijking van Transatlantische amateur-communicatie te herdenken,
tijdens de Transatlantic Tests die werden
gehouden tussen 1921 en 1923.
De Testen lopen van 1 december 2022 tot en
met 31 december 2022.
Waarom de Transatlantic Centenary Tests?
Op 24 december 1922
werd het allereerste amateur-signaal uit Europa gehoord in Noord-Amerika;
dit was van het RSGB-station (G) 5WS dat was gevestigd in Wandsworth in Zuid-Londen,
als onderdeel van de Derde Transatlantische
Tests.
In tegenstelling tot de tests van de jaren 1920,
die voornamelijk bestonden uit eenrichtingscommunicatie,
zullen de tests van 2022 wereldwijde tweerichtingscommunicatie
met Britse en Britse-gemenebest-stations aanmoedigen.
De opzet is om in 2022 amateurradio onder de aandacht brengen
om deze mijlpaal in de geschiedenis van de
hobby te vieren.
Speciale stations zullen vanuit het VK worden geactiveerd
door RSGB-leden en clubs,
met behulp van originele RSGB-roepnamen uit de jaren 1920
maar met behulp van ultramoderne moderne
radioapparatuur.
Het Club Log-team heeft ermee ingestemd
om de ondersteunende infrastructuur voor de
Tests te leveren.
Vooruitlopend op dit eeuwfeest heeft de RSGB met de hulp van Ofcom
(de Britse vergunningverlenende autoriteit)
vijf roepnamen vernieuwd die ze in de jaren
twintig hadden:
G5WS, gebruikt voor de tests van 1922 –
“de eerste die overkwam”
G5AT, gebruikt voor de tests van 1923
G6XX, gebruikt voor de tests van 1923
G6ZZ, gebruikt voor de eerste amateurtests op
een rijdende trein in 1924
G3DR, roepnaam van de Schotse Hooglanden –
GM3DR.
Deze historische roepnamen worden geactiveerd door RSGB-leden en clubs,
met behulp van G5WS, G5AT, G6XX, G6ZZ en G3DR (Engeland),
GM5WS (Schotland),
GW5WS (Wales),
GU5WS (Guernsey),
GD5WS (Isle of Man),
GJ5WS (Jersey) en GI5WS (Noord-Ierland).
Activerende stations roepen “CQ TCT”
of anders “CQ Transatlantic Centenary” in
phone.
Een QSO met een speciale roepnaam is geldig
voor een award in drie verschillende modi:
CW
Phone
Digitaal (b.v. RTTY, PSK, FT8 of FT4 QSO)
dit is van toepassing op elke band:
160m, 80m, 40m, 30m, 20m, 17m, 15m, 12m &
10m
Het maximale aantal kwalificerende QSO’s voor het award
met elke speciale roepnaam is 26;
dat zijn 8 SSB, 9 CW en 9 Digitaal.
QSO’s met een speciaal station zijn 1 QSO-punt waard
voor elke unieke band/slot.
Alle QSO’s moeten worden gemaakt tussen 00:00 UTC op 1 december 2022
en 23:59 UTC op 31 december 2022.
Speciale Worked all UK Special Stations
Awards zijn beschikbaar:
a. Basis – ten minste één QSO met elk van
de Britse en c-gemenebest-stations
b. Brons – 50 QSO-punten
c. Zilver – 100 QSO-punten
d. Goud – 150 QSO-punten
e. Platina – 200 QSO-punten
Speciale awards:
De topscorer in het VK en de topscorer
internationaal krijgen elk een trofee.
Https://www.pi4raz.nl/
Edmond PA3E
*Kortegolfreus WTWW gestopt met uitzendingen.
Frank Webmaster PI4RAZ.
Geplaatst op 21 november 2022.
Kortegolffans over de hele wereld waren teleurgesteld
toen ze op 9 november in de uitzending van WTWW-radio hoorden
dat het de laatste uitzending via de ether was,
met plannen om in plaats daarvan door te gaan
met het aanbieden van programma’s via
internet.
De operator van het station, Ted Randall WB8PUM,
zei dat het moeilijk was om de lopende kosten
van het station te dekken.
WTWW, gevestigd in Lebanon, Tennessee,
bood een breed scala aan programma’s op 5,83 MHz,
samen met muziek en amateurradio-content op
5,085 MHz.
Het station was een van de vele die programma’s uitzond
gericht op Oekraïne na de invasie door
Rusland eerder dit jaar.
Het station ging in 2010 in de ether als het 100 kilowatt-station WBWW,
en was als eerste te horen op de testfrequenties 5,755 MHz
en 9,48 MHz op verschillende tijdstippen.
In de loop der jaren kreeg WTWW een bijzonder sterke aanhang
onder amateurradio-operators
door het uitzenden van amateur gerelateerde
content.
Het station bevatte ook programma-hosts zoals Art Bell, W6OBB,
die een populaire show over het paranormale
presenteerde.
Volgens de SWListening Post omvatte de laatste uitzending
van het station een afscheid van Ted die luisteraars aanspoorde
om de overstap te maken naar web streaming
van de content.
Het laatste nummer van het station was
“America the Beautiful”.
Vanwege de roepnaam stond WTWW
ook bekend als “We Transmit World Wide”.
Om de gestreamde programma’s van het station te blijven horen,
volgt de volgende link:
http://wtww.us/pages/listen-live.php
Https://www.pi4raz.nl/
Edmond PA3E
*December YOTA maand.
Frank Webmaster PI4RAZ.
Geplaatst op 22 november 2022.
De hele maand december zullen jongeren
over de hele wereld weer actief zijn met speciale “YOTA”-calls
(Youngsters On The Air).
Het idee is dat jongeren hun enthousiasme voor de hobby
naar de amateur radiobanden brengen
en iedereen laten zien dat ook zij deel uitmaken
van de amateurradiogemeenschap.
Iedereen kan ook een YOTA-diploma behalen.
Hiervoor moet contact worden opgenomen
met zoveel mogelijk speciale stations op
zoveel mogelijk banden en modi.
De QSO’s kunnen dan ook worden bevestigd
met een QSL-kaart
via het Clublog OQRS-systeem.
Het diploma “YOTA Month December”
wordt geadverteerd in de klassen brons,
zilver, goud en platina.
De uitgebreide beschrijving en de lijst met deelnemende stations
vind je op de website.
Https://www.pi4raz.nl/
Edmond PA3E
* Sterrenkunde cursus
20 november 2022, Frank PF1SCT
Ik heb in oktober en november deelgenomen aan
een cursus sterrenkunde.
Mocht je interesse hebben in het heelal, sterren,
planeten al dat moois boven en om ons,
dan kan ik je de cursus van harte aanbevelen.
De cursus heeft zeker raakvlakken met onze
hobby.
Je begrijpt meer over planeten, sterren,
meteoren en waar komt die maan nu precies
vandaan.
Het is wordt allemaal erg begrijpelijk uitgelegd
en geeft veel inzicht in het hoe en waarom.
Een belangrijk onderdeel is ook het oriënteren op de sterren
en het begrijpen hoe de stand van de sterren
door het jaar heen veranderd.
En waarom de stand van planeten elk jaar weer
anders is.
De cursus werd georganiseerd door IVN
afdeling Oisterwijk.
In totaal waren er 6 avonden van 2 tot 2,5 uur
waarin de deelnemers werden meegenomen
in de wondere wereld van Melkwegen en
zonnestelsel.
Er worden ongeveer 40 deelnemers.
Het zijn 5 theorie avonden,
waarbij je vaak ook nog even naar buiten
gaat.
Daarnaast ga je 1 avond naar een planetarium en sterrenwacht,
wat erg leuk is.
De docent wat zeer bevlogen en heeft er veel
verstand.
De kost zijn rond de 30 euro en je krijgt er ook nog veel artikelen,
presentaties en softwareprogramma’s bij.
Volgend jaar wordt er in het najaar weer een
cursus georganiseerd.
Dat kun je rond de zomer weer zien op de website van IVN Oisterwijk.
https://www.ivn.nl/afdeling/oisterwijk-eo
Mocht je vragen hebben dan weet je me vast te vinden via pf1sct@gmail.com
dan kan ik je eventueel nog wat meer
vertellen.
Frank PF1SCT
*Nieuw tijdperk van in de ruimtevaart is aangebroken:
Amerikanen lanceren missie naar de maan.
16 november 2022, Scientias Caroline
Kraaijvanger
Dat van uitstel geen afstel komt, bewijst
NASA vandaag.
Want eindelijk is de langverwachte lancering
van Artemis I een feit.
Vanmorgen om kwart voor acht koos NASA’s nieuwe draagraket,
het Space Launch System, met daarop
ruimtevaartuig Orion het luchtruim.
En daarmee is de missie,
na in de afgelopen maanden talloze keren te zijn uitgesteld,
dan eindelijk van start gegaan!
En tot dusver lijkt de onbemande missie
volgens plan te verlopen.
Mijlpalen
Het Space Launch System is een superkrachtige raket
die onder meer bestaat uit een kerntrap
en twee vaste brandstof hulpraketten (solid
rocket boosters).
Zodra de raket de brandstof in de boosters en kerntrap opgebruikt heeft,
worden deze afgeworpen.
De vaste brandstof hulpraketten gaan daarbij als eerste;
ongeveer twee minuten na de lancering.
De kerntrap valt ongeveer acht minuten na de
lancering weg.
Op dat moment is Orion natuurlijk
nog lang niet waar deze zijn moet.
Gelukkig is de bovenste trap van de draagraket er nog:
de interim cryogenic propulsion trap.
Dit is het deel van de raket dat Orion uiteindelijk
op een koers richting de maan brengt.
Na het afwerpen van de vaste brandstof hulpraketten,
was het aan Orion om afscheid te nemen van
enkele onderdelen.
Het ruimtevaartuig moest de panelen
die deze tijdens de lancering beschermen,
afwerpen.
Net als het launch abort system: een systeem dat Orion
kort voor en na de lancering kan gebruiken
om zich uit de voeten te maken als er onverhoeds iets misgaat
met de draagraket waarop deze gemonteerd is.
Beiden waren iets meer dan drie minuten
na de lancering niet langer nodig en werden
– geheel volgens plan – afgeworpen.
Dag, kerntrap!
Zo’n acht minuten na de lancering
werden de motoren van de kerntrap (core stage) uitgeschakeld,
waarna ook die zich losmaakte van het geheel.
Een ander belangrijk moment volgde tien
minuten later:
Orion moest zijn met zonnepanelen bedekte
vleugels uitklappen.
En ook dat ongeveer 12 minuten durende proces
ging volledig volgens plan.
Bijna anderhalf uur na lancering volgde een ander belangrijk moment;
de trans-lunar injection.
Hierbij wordt Orion daadwerkelijk op koers
naar de maan gezet.
En ook dat lukte, zo meldt NASA.
En dus is Orion inmiddels officieel onderweg
naar onze natuurlijke satelliet!
Niet lang daarna kon dan ook de laatste rakettrap
(de interim cryogenic propulsion trap) worden
afgeworpen.
We zijn begonnen!
En daarmee is het langverwachte Artemis-programma
– opgezet om de terugkeer van mensen naar de maan te realiseren
– eindelijk echt begonnen.
Want hoewel het ruimtevaartuig dat nu onderweg is naar de maan
nog geen bemanning aan boord heeft,
moet daar als deze onbemande testvlucht goed verloopt
– spoedig verandering in komen.
Deze testvlucht ook wel aangeduid als Artemis I
moet namelijk de weg vrijmaken voor Artemis II,
een missie waarbij mensen in Orion plaatsnemen
en langs de maan scheren.
Waarna het naar verwachting in 2025
– tijd is voor Artemis III:
een missie waarbij astronauten daadwerkelijk
voet op de maan gaan zetten.
Nieuw tijdperk
Het is het begin van een nieuw tijdperk in de
ruimtevaart.
Nadat ruimtevaartorganisaties hun blik in de afgelopen decennia
– als het om bemande ruimtemissies gaat vooral richtten
op het internationale ruimtestation dat in een baan om de aarde cirkelt,
wordt de focus nu verlegd, dieper de ruimte
in.
Dat is natuurlijk niet helemaal nieuw;
meer dan een halve eeuw geleden werden mensen
ook al op de maan gezet.
Maar de doelstellingen zijn dit keer heel
anders.
Zo wil NASA uiteindelijk een heuse basis op de maan creëren,
waar astronauten kennis en ervaring op kunnen doen
met een langdurig verblijf op een ander
hemellichaam.
Het is op zichzelf weer de opmaat naar nóg meer:
uiteindelijk wil NASA namelijk mensen op Mars
zetten.
Belangrijke testvlucht
Dat laatste is voor nu natuurlijk nog verre toekomstmuziek,
waarbij dus veel afhangt van de testvlucht die vandaag van start is gegaan
en waarbij SLS en Orion speciaal ontworpen om astronauten
naar de maan en Mars te brengen moeten bewijzen
dat ze klaar zijn voor het echte werk.
Orion moet daartoe tijdens deze testvlucht
daadwerkelijk naar de maan toe vliegen
en het maanoppervlak zelfs tot een afstand van zo’n 97 kilometer naderen
en vervolgens de zwaartekracht van onze natuurlijke satelliet gebruiken
om zo’n 64.000 kilometer voorbij de maan te
vliegen.
Deze afstand is zo’n 48.000 kilometer verder dan het vorige record van Apollo 13.
Kortom, de bestemming is een verre,
retrograde baan rond de maan.
In totaal zal de missie 42 dagen in beslag nemen
en zal er maar liefst 2,1 miljoen kilometer
afgelegd worden.
Minstens zo spannend als de lancering en daadwerkelijke
vlucht naar de maan is vervolgens de de terugkeer naar de aarde,
waarbij Orion de atmosfeer
met een snelheid van zo’n 40.000 kilometer per uur
zal binnendringen en in korte tijd
tot ongeveer 480 kilometer per uur vertraagd
moet worden.
Hierbij kunnen de temperaturen waaraan Orion wordt blootgesteld,
oplopen tot zo’n 2800 graden Celsius.
Het is de vuurdoop van Orions hitteschild.
Eenmaal door de atmosfeer heen gedrongen,
moeten vervolgens de parachutes van Orion openklappen
om een relatief zachte plons in de Stille
Oceaan mogelijk te maken.
De terugkeer van Orion staat vooralsnog
gepland voor 11 december.
En dan wordt het dus opnieuw billenknijpen..
www.scientias.nl Frank PF1SCT
*Persbericht van International Amateur Radio
Union Region 1 – Youth Working Group
Erding, Duitsland
4 oktober 2022
De hele maand december zullen verschillende jongeren
onder de 26 jaar actief worden met
YOTA-achtervoegsels in hun roepnamen.
Het idee hierachter is om de amateurradiohobby aan de jeugd te laten zien
en jongeren aan te moedigen om actief te zijn
op de ham radiogolven.
De laatste keer dat YOTA-roepnamen de luchtgolven bereikten,
was tijdens het 10e jaarlijkse YOTA-zomerkamp
begin augustus 2022.
Bijna 100 jongeren activeerden verschillende
bands en modi.
Dit zal worden voortgezet in de 10e editie
van de December YOTA Month-activiteit van dit
jaar.
Elke radioamateur kan de jeugd wereldwijd
steunen!
Door een QSO met hen te maken,
kunnen ze hun vaardigheden in de ether verbeteren
en meer te weten komen over onder andere
geografie en hamradio-afkortingen.
De jongeren zullen graag wat aandacht krijgen
en informatie uitwisselen.
Gelicentieerde en niet-gelicentieerde jongeren zullen QSO's maken,
houd er rekening mee dat dit hun eerste radiocontact ooit kan zijn
en geef ze de kans om een mogelijke nieuwe
hobby te ervaren.
Help uw lokale jongeren
om de hele YOTA-maand van december in de
ether te komen.
Of je bent een ondersteunende elmer
of je bent zelf jonger dan 26 jaar,
neem contact op met de jeugdcoördinator van je vereniging
om actief te zijn met je nationale
YOTA-roepnaam(en).
Als uw vereniging er nog geen heeft aangevraagd,
moedig ze dan natuurlijk aan dit te doen.
Het zal zeker een genoegen zijn
om veel nieuwe jongeren aan de bands te
werken!
Zoals elk jaar is er weer een awardprogramma
beschikbaar.
Werk aan zoveel mogelijk YOTA-stations
op zoveel mogelijk banden en modi
en kom gratis in aanmerking voor je bronzen,
zilveren, gouden en platinaonderscheiding.
Verder zullen er weer houten plaquettes zijn
voor de best presterende radioamateurs
wereldwijd.
De verschillende categorieën worden bekend gemaakt
zodra we dichter bij het evenement zelf
komen.
Het DYM-programma promoot de radioactiviteit op de ether
en laat zien dat er activiteit is en zal zijn
in de toekomst.
Bezoek onze website events.ham-yota.com
voor meer informatie over de
toekenningsregels.
Vorig jaar was de wereldwijde deelname van IARU-leden
in alle drie de regio's ongekend hoog, met 62
actieve stations.
De jongeren bereikten bijna 120.000 QSO's
en er werden meer dan 2.000 gratis awards
gedownload van de DYM-website.
Laten we daarom deelnemen aan de YOTA-maand van december
en samen in december 2022 weer grote
aantallen behalen!
Voel je vrij om de activiteiten op onze homepage
en op onze socialemediakanalen @hamyota en @hamyota_official te volgen
en jezelf op de hoogte te houden op
http://www.events.ham-yota.com/
Namens het organisatiecomité van DYM,
Mit freundlichen Grüßen | Kind regards | 73
Philipp Springer, DK6SP
www.ham-yota.com
Frank PF1SCT
* Geachte, luisteraars.
Binnen enkele weken en nog voor einde van dit jaar
zal er in Turnhout een 70cm repeater actief
worden.
Dit zal een gecombineerde DMR/Analoge
repeater zijn.
Deze komt midden in de stad te staan op een
hoogte van 90m NAP.
Frequentie: 438.712.5 mHz (7,6 mHz shift)
CTCSS code 79,7
Roepnaam is nog niet bekend.
Met vriendelijke groet,
Paul Glaser ON5PU
Turnhout
* RIFBLOKKEN VAN SLIB VOOR ONDERWATERLEVEN WADDENZEE
27 OKTOBER 2022.
In Noordoost-Groningen is een proef van start gegaan
met rifblokken van geperst baggerslib.
De hoop is dat de blokken helpen
bij het aantrekken van onderwaterdieren en
-planten.
Slib dat rondzweeft vormt in de Eems-Dollard-monding
juist een probleem, omdat het onderwaterleven
bemoeilijkt.
Het rondzwevende slib in de monding van de Eems-Dollard
maakt dat zeegrassen, schelpdieren en ander onderwaterleven
zich hier moeilijk kunnen vestigen.
Een probleem dat overigens niet uniek is voor dit gebied;
ook in het Markermeer treedt het op.
De oplossing is daar gezocht in de aanleg van
de Marker Wadden.
Bij de Waddenzee is nu een proef gestart met rifblokken
van geperst baggerslib uit de haven van
Delfzijl.
Dat slib is eerst gedroogd tot klei in de kleirijperij in Delfzijl (inmiddels ontmanteld).
Vervolgens zijn honderden rifblokken geperst volgens een nieuw procedé,
ontwikkeld door Geowall, een samenwerking tussen de bedrijven
Netics en baggerspecialist Van Oord.
Afgelopen dinsdag, 25 oktober, opende gedeputeerde van de provincie Groningen
Johan Hamster samen met Waddenfonds-directeur Gerben Huisman
het vijfjarige onderzoeksproject door de
eerste rifblokken in het Wad te deponeren.
OESTERS EN MOSSELEN
In het project gaan onderzoekers van slibspecialist Netics,
het NIOZ en de Rijksuniversiteit Groningen in samenwerking
kijken of zich onder meer oesters en mosselen
aan de blokken willen vastmaken.
De blokken worden op verschillende hoogtes aangebracht
en er zijn blokken gefabriceerd van
verschillende hardheden.
Dat laatste om te kunnen vergelijken welke blokken het snelst slijten
en welke het meeste nieuwe onderwaterleven
aantrekken.
Als de proef een succes is, denken de betrokken bedrijven
deze methode ook elders in de wereld te
kunnen toepassen.
Het mes snijdt daarbij mooi aan twee kanten.
Ten eerste zijn de rifblokken een nuttige
bestemming voor baggerslib.
Dat vervangt op deze manier rifblokken van beton,
die een forse CO2-uitstoot met zich
meebrengen.
En ten tweede zorgen de schelpdieren
en de planten ervoor dat het water minder
troebel wordt.
https://www.deingenieur.nl/
Edmond PA3E
* DE BETERE OPVOLGER VAN GPS KOMT UIT NEDERLAND
18 NOVEMBER 2022.
Gps is een wonder van techniek,
maar werkt in de stad soms slecht vanwege blinde vlekken
en signalen die op gebouwen weerkaatsen.
Een in Nederland ontwikkelde variant op gps
lost deze problemen op en is ook nog eens
veel nauwkeuriger.
In een tunnel doet je navigatiesysteem het niet,
in een parkeergarage evenmin.
De gps-ontvanger in je telefoon kan de benodigde signalen
van de gps-satellieten niet oppikken en tast
dus in het duister.
Ingenieurs en wetenschappers van de Vrije Universiteit Amsterdam,
de Technische Universiteit Delft en nationaal metrologisch instituut VSL
pakten dit probleem aan en sloegen hun handen
ineen in het project SuperGPS.
Ze ontwikkelden een systeem waarmee voertuigen veel nauwkeuriger
dan met gps hun plaats kunnen bepalen, tot op
tien centimeter nauwkeurig.
Het werkt niet met signalen vanuit satellieten,
maar vanuit de basisstations van mobiele
communicatie, zoals 5G.
GROTE
IMPACT
Het project werd vorig jaar al afgerond, maar deze week
(op woensdag 16 november) publiceerden de onderzoekers
de resultaten van hun onderzoek in het
wetenschappelijke tijdschrift Nature.
Het komt niet zo vaak voor dat toegepast
technisch onderzoek in dat blad komt.
‘Ik denk dat de redactie zo laat zien dat ze verwachten
dat ons werk grote impact kan hebben via praktische toepassingen’,
zegt Christian Tiberius, universitair hoofddocent aan de TU Delft
en coördinator van het SuperGPS-project.
SIGNALEN
VAN SATELLIETEN UIT DE LUCHT PLUKKEN
Om te begrijpen hoe het verbeterde systeem voor plaatsbepaling werkt,
is een goed startpunt te kijken
naar plaatsbepaling op basis van
gps-satellieten.
Stel, je rijdt met je auto op de snelweg;
op je dashboard zit je telefoon vastgeklemd.
In die smartphone zit een gps-ontvanger die signalen
van verschillende gps-satellieten uit de
lucht plukt.
Elke satelliet verstuurt pulsjes (een kortdurend signaal)
die allemaal een tijdstempel hebben, zoals bijvoorbeeld
‘Dit pulsje is om 13:45:28 vertrokken’.
De ontvanger ‘weet’ wanneer het pulsje aankomt en dus
– even omrekenen met de lichtsnelheid
– de afstand tot de satelliet.
VIERDE
SATELLIET NODIG
Omdat een locatie iets is in de driedimensionale ruimte,
zijn drie satellieten nodig om de plaats van
je auto te bepalen.
Dat is de theorie, in de praktijk is er zelfs
een vierde satelliet nodig.
Dat zit zo: elke satelliet heeft weliswaar een eigen nauwkeurige atoomklok,
maar de ontvanger in de auto niet, en die
klok kan dus voor of achter lopen.
Maar wanneer je smartphone zicht heeft op minimaal vier satellieten,
dan kan hij zijn locatie bepalen en tegelijk ook
hoe ver zijn eigen klok voor of achter loopt
ten opzichte van de atoomklokken in de
satellieten.
GPS-ONTVANGER IN DE WAR
Gps werkt prima op het platteland,
waar niets de signalen van de satellieten in
de weg staat.
Maar rijd je in de stad, dan weerkaatsen de gps-signalen tegen gebouwen
en brengen ze je gps-ontvanger in de war.
‘De weerkaatste signalen komen net iets later bij de ontvanger aan
dan het primaire signaal en dat wordt één grote brij’,
zegt Gerard Janssen, universitair hoofddocent
aan de TU Delft.
TIEN CENTIMETER
Hierop hebben de deelnemers aan het
SuperGPS-project wat bedacht.
Ze laten de signalen met tijdstempel erin niet van satellieten komen,
maar van 5G-masten die overal om ons heen
staan.
Verder werkt hun systeem vrijwel hetzelfde als GPS,
met als belangrijk verschil: ze gebruiken een grotere bandbreedte,
oftewel een groter stuk van het
frequentiespectrum.
Omdat tijdresolutie omgekeerd evenredig is met bandbreedte,
levert dit een grotere nauwkeurigheid in de tijd op dan bij GPS,
en dus ook in de bepaling van de locatie.
Bij SuperGPS wordt de locatie bepaald
met een nauwkeurigheid van tien centimeter.
‘En de ontvanger kan dus eenvoudig het rechtdoor gaande signaal
onderscheiden van de reflecties,
wat het probleem was bij GPS’, zegt
Tiberius.
Maar opgelet: het gebruik van bandbreedte is extreem duur,
want schaars en gewild bij de grote
telecomspelers.
Daarom hebben de onderzoekers in Delft
en Amsterdam nog een extra truc uitgehaald.
‘We gebruiken niet de hele bandbreedte,
maar nemen over die breedte bij sommige
frequenties een smal bandje.
Dat is veel minder duur,
maar het effect van het gebruik van dit “virtuele breedbandige signaal”
voor plaatsbepaling is hetzelfde’, aldus
Janssen.
ATOOMKLOK AAN GLASVEZELNETWERK
Waar gps-satellieten allemaal hun eigen atoomklok aan boord hebben,
pakken de Nederlandse onderzoekers het anders
aan.
Ze namen de atoomklok van VSL
en stuurden het tijdsignaal daarvan via een glasvezelnetwerk
naar de zendmasten van hun netwerk.
Dit draagt bij aan grotere nauwkeurigheid voor de plaatsbepaling,
omdat nu al die zendmasten uitgaan van dezelfde tijd,
met een onnauwkeurigheid van een fractie van
een nanoseconde.
Bij gps is het tijdstempel van de ene satelliet
net een beetje anders dan van de andere.
'SYSTEEM
MAAKT ECHT EEN KANS'
De bedenkers van de nieuwe techniek zijn
optimistisch.
‘We hebben het zo ontworpen dat het goed past
in de communicatiestandaarden die nu gebruikt worden,
zoals 5G, en zijn opvolger 6G’, zegt
Janssen.
De signalen voor plaatsbepaling worden
maar een keer per milliseconde uitgezonden
en zitten de datasignalen van 5G en straks 6G
niet in de weg.
‘Daarom denken we dat ons systeem echt kans maakt
om op termijn geïmplementeerd te worden.’
BEZORGROBOTS
Vooral zelfsturende auto’s en onbemande voertuigen,
zoals bezorgrobots of -drones,
zullen gaan profiteren van de verbeterde
plaatsbepaling.
Omdat GPS soms een paar meter mis kan zitten,
is dat niet geschikt,
maar met een afwijking van maar tien
centimeter gaat dat beter.
‘Dan “weet” een auto dat hij in een bepaalde rijstrook zit
en zelfs dat-ie netjes in het midden zit’,
legt Janssen uit.
Het is niet zo dat bestaande gps nu bij het grofvuil moet,
dat zal blijven bestaan.
‘Wij denken dat onze techniek een nuttige aanvulling kan zijn voor,
met name, de bebouwde omgeving.
Buiten de stad voldoet gps prima’, aldus
Tiberius.
VERVOLGPROJECT
Voor het zover is, is nog meer onderzoek en
ingenieurswerk nodig.
Vorige week hoorden Tiberius en Janssen
van onderzoek financier NWO dat hun aanvraag
voor een vervolgproject is goedgekeurd.
Er komt dus een project SuperGPS2, waarin wordt onderzocht
wat er allemaal nodig is om dit werkende
principe in de praktijk in te voeren.
‘We zijn daarom blij dat het bedrijf KPN weer meedoet,
net als in het eerste project’, aldus
Tiberius.
‘We gaan onder meer kijken hoe onze signalen
in een bestaand communicatienetwerk in te
passen zijn.’
https://www.deingenieur.nl/
Edmond PA3E
*Morse Academy van start aan boord van SS
Rotterdam
22/11/2022 door Erwin van der Linden (PE1CUP)
Op zaterdag 5 november 2022
startte de Morse Academy aan boord van de SS
Rotterdam.
Het doel is om binnen een jaar een flink aantal (meestal) zendamateurs
op te leiden tot The true Art of Beating
Brass.
Hiervoor zijn een zestal ex-radio-officieren aangezocht
die hun ervaringen met morseseinen en
-opnemen met de cursisten zullen delen.
De cursisten leren overigens niet alleen seinen en opnemen,
maar ze maken ook kennis met tal van andere onderwerpen,
zoals de geschiedenis van morse, verschillende seinsleutels,
operating practice en CW-contesting.
De Morse Academy, een initiatief van Edward Neef (PE1EEF),
ontvangt de volle medewerking van WestCord Hotels,
de eigenaar van het historische
passagiersschip SS Rotterdam.
Lees hier het verslag van de eerste lesdag,
geschreven door Harm de Haan (PG2GF).
Startschot Morse Academy
Het ‘startschot’ van de Morse Academy vond plaats in de zaal ‘Trinidad’,
een zaal die van alle noodzakelijke gemakken
was voorzien.
Na een voortreffelijke introductie door Fred van Dillen (PA3FD),
volgde een voorstelronde, waarin ieder zijn eigen verhaal summier kwijt kon
en de aanwezige docenten zich ook even konden
presenteren.
Voorts werd de lesagenda en het studierooster
voor de komende maanden overhandigd.
Vooraf waren de cursisten al voorzien van een prachtige syllabus,
die een ‘tien met een griffel’ verdient.
Kennismaking met morsetekens
Na de onderlinge kennismaking volgde de “confrontatie”
met de eerste zes (morse)tekens,
die aanvankelijk individueel tienmaal werden
gepresenteerd.
Daarop volgden dezelfde zes tekens
in een willekeurige volgorde met een snelheid
van achttien woorden per minuut (wpm) en een
tussenruimte van vijf.
De cursisten hadden hier in het begin flinke
moeite mee.
Met uitzondering van een enkeling,
die reeds wat ervaring met morse had,
bleek de meerderheid toch fors onder de 50%
te scoren.
Voorwaar geen verrassing.
Na repeteren van de tekens in sets van twee
met eenzelfde snelheid, ging het alras beter,
en kregen de cursisten er meer vertrouwen in.
Alles werd middels een ‘schrijfhout’ aan het papier toevertrouwd,
zodat men later kon controleren waar de
foutjes zaten.
De cursus maakt overigens gebruik van een combinatie
van de Koch- en Farnsworth-methode.
Zoals bleek, is deze methode in het begin best pittig,
omdat de morsetekens met een behoorlijk tempo,
maar met ruime tussenpozen worden
gepresenteerd.
De ervaren docenten Fred Koch (PA3FK) en Dick Hissink (PA3CW)
spraken in begrijpelijke taal en stelden
eenieder op zijn gemak.
Thuis oefenen
Cursusleider Frits van Dillen (PA3FD)
Uiteraard vereist deze cursus de uiterste
inzet van de deelnemers.
Zo moeten ze thuis dagelijks zo’n twintig minuten oefenen
om de tekens (combinaties van punten en strepen)
als audiosignaal te leren herkennen.
Frits PA3FD – de oudste, doch fiere docent – waarschuwde
tijdens de korte pauze nog om vooral niet met seinen te beginnen
alvorens alle tekens (totaal 41 stuks) te
kunnen opnemen.
Eerder starten maakt namelijk de kans groter
om een verkeerde seinmethode aan te leren.
Na tien opneemlessen zal hij daar nog eens op
terugkomen.
Ook zal Frits dan een vervolg geven
aan de module ‘Geschiedenis van Morse’.
Accommodatie
Cursisten Morse Academy de ter beschikking gestelde zaal
was dik voor elkaar, evenals de koffie en de
andere dorstlessers.
Ook de techniek functioneerde goed.
Zo konden deelnemers een meegebrachte koptelefoon
in een PI4HAL-kastje prikken,
waardoor ze zich goed konden concentreren op
de morsetekens.
Door de presentatielaptop te koppelen aan een groot scherm,
inclusief luidsprekers met een goede audiokwaliteit,
was de instructie voor iedereen goed te
volgen.
‘CW Included’-aantekening
De Morse Academy wil de cursisten niet alleen morse bijbrengen,
maar ook opleiden voor het examen dat recht geeft
op een ‘CW Included’-aantekening op hun
registratiekaart.
De cursus startte met twee beginnersklassen
van respectievelijk tien en twaalf personen
en een gevorderdenklas met zes deelnemers.
De klassen krijgen om de veertien dagen les,
maar niet allemaal tegelijk in dezelfde
weekenden.
Daardoor is de Morse Academy vrijwel iedere week
op zaterdag of zondag aan boord van de SS
Rotterdam aanwezig.
Overigens is de Morse Academy opgezet zonder enig winstoogmerk,
maar puur uit enthousiasme en om morsecode als immaterieel cultureel erfgoed
nog meer invulling te geven.
Het morsealfabet is niet voor niets
onsterfelijk.
Het Morse Academy-team is ervan overtuigd dat de zeer gedenkwaardige,
professionele en informele eerste les, een
prima vervolg zal krijgen.
Meer informatie
PI4HAL: amateurradio
aan boord van de SS Rotterdam
Het
WestCord-hotel SS Rotterdam
*Heeft
ook u iets te koop.
Of
weg te geven of u zoekt iets.
Misschien
hebt u informatie nodig?
Laat
het weten via het ORB e-mailadres
Wij
nemen het dan op in de ronde.
Misschien
kan een medeamateur u helpen*
Zo
nu zijn we weer aan het einde gekomen van deze 842ste
ronde.
Johan PD2JCW en Frank PF1SCT die het u vertelden.
En Edmond PA3E
Die maakte dat U het op de ORB-site kon na lezen HI.
En onze vast copy leveranciers,
Wensen u nog een prettige avond verder.
Tot de volgende ronde maar weer.
Terug naar de Ronde